Συχνά οι γονείς αποδίδουν την άσχημη συμπεριφορά των παιδιών τους, κυρίως των προεφήβων και εφήβων, στην κακή επιρροή των φίλων τους. Πόσο μπορούν οι γονείς να παρέμβουν και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να αποφεύγουν τα παιδιά τις «κακές» παρέες;
Στις κρίσιμες ηλικίες των 10, 12 έως και 18 ετών τα παιδιά αναπτύσσουν ισχυρούς δεσμούς με τους συνομηλίκους τους και ειδικά με τους φίλους τους. Η τάση του παιδιού για ανεξαρτησία, η αναζήτηση της ταυτότητας του είναι παράγοντες που επηρεάζουν τα παιδιά στις επιλογές των φίλων. Ειδικά στην εφηβεία η γνώμη των φίλων αρχίζει να μετρά περισσότερο από εκείνη των γονιών. Όπως λοιπόν είναι αναμενόμενο οι γονείς αρχίζουν να πιστεύουν ότι για κάθε κακή συμπεριφορά του παιδιού ευθύνονται οι «κακές» παρέες. Μπορούν όμως οι γονείς να παρέμβουν στην επιλογή των φίλων και πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν τους φίλους του παιδιού τους; Η Dr. Michele Borba ειδική παιδαγωγός σε θέματα συμβουλευτικής ψυχολογίας στο βιβλίο της The Big Book of Parenting Solutions: 101 Answers to Your Everyday Challenges and Wildest Worries μας δίνει κάποιες στρατηγικές για να αποφύγουν τα παιδιά τις «κακές» παρέες
Μπορώ να επηρεάσω το παιδί για τους φίλους του;
Όταν το παιδί είναι μικρό και δεν αμφισβητεί την άποψη των κοντινών του ανθρώπων είναι εύκολο για τους γονείς να το επηρεάσει. Καθώς, όμως, το παιδί μεγαλώνει και βγαίνει από το σπίτι, αρχίζει να κάνει αυτόνομες επιλογές και να κόβει τους δεσμούς του με τους γονείς. Αυτή η διαδικασία είναι φυσιολογική μια που μέσα από αυτήν τα παιδιά ωριμάζουν και ενηλικιώνονται. Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που θεωρούν ότι αντιμετωπίζουν ή όντως αντιμετωπίζουν οι γονείς είναι οι κακές παρέες των παιδιών τους. Σε αυτές αποδίδουν κάθε μη φυσιολογική συμπεριφορά που υιοθετεί το παιδί τους. Ως ένα βαθμό, έχουν δίκιο να ανησυχούν. Ωστόσο όπως μας λέει η δόκτωρ Borba δεν μπορούν να χωρίσουν το παιδί από τους «κακούς» φίλους του γιατί:
1. Αυτοί οι φίλοι έχουν πιο ισχυρή σχέση με το παιδί στη δεδομένη ηλικία συγκριτικά με τους γονείς του.
2. Οι γονείς δεν μπορούν να διώξουν τους κακούς φίλους, γιατί απλά δεν μπορούν να του προσφέρουν κάτι άλλο στη θέση τους.
Απλές στρατηγικές για να αντιμετωπίσετε τις «κακές παρέες» του παιδιού
1. Ρωτήστε το παιδί και ακούστε το
Ρωτήστε το παιδί τι το ελκύει στο συγκεκριμένο παιδί. Η απάντηση μπορεί να σας εκπλήξει ή απλώς να σας διαφωτίσει: Μήπως το παιδί σας δέχεται κάποιου είδους ψυχολογικό εκβιασμό από τον «κακό φίλο;» Μήπως το συγκεκριμένο παιδί ανήκει σε μια ομάδα που προκαλούν τον θαυμασμό στα άλλα παιδιά; Μήπως του προωθεί κάποια video games που εσείς του απαγορεύετε να δει; Οι σωστές ερωτήσεις που θα κάνετε εσείς θα βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει αν ο φίλος του είναι κατάλληλος για παρέα. Αποφύγετε να τον κρίνετε και παραμείνετε στα γεγονότα. Φυσικά όποιες κι αν είναι οι απαντήσεις του, εσείς θυμηθείτε ότι κάποιες φορές χρειάζεται να το παίζετε ντετέκτιβ: Τι τραβάει το παιδί σας δίπλα του; Η δυνατή του προσωπικότητα; Τα παιχνίδια; Τα κοινά ενδιαφέροντα;
2. Δώστε σημασία στα σημάδια
Το μυστικό είναι να παρατηρήσετε αν το παιδί σας έχει αλλάξει από τότε που ξεκίνησε την παρέα με το άλλο παιδί. Μιλάει κρυφά μαζί του στο τηλέφωνο; Κρύβεται ή δε σας λέει που πάνε μαζί; Αυτά είναι κάποια σημάδια ότι το παιδί αυτό έχει αρνητική επιρροή πάνω στο παιδί σας.
3. Ανοίξτε το σπίτι στους φίλους του
Είναι μια κίνηση, που συνήθως οι γονείς δυσκολεύονται να κάνουν, όμως είναι ένα καλό βήμα να κερδίσετε την εμπιστοσύνη του παιδιού σας. Επιπλέον, με το να ανοίξετε το σπίτι σας στους φίλους του ενδέχεται να ανακαλύψετε ότι τελικά αυτές οι κακές παρέες δεν είναι τόσο κακές και ότι τα παιδιά αυτά απλώς προσπαθούν να βρουν τρόπο να εκφραστούν. Βρείτε μια αφορμή (γενέθλια, αργία) και πείτε στο παιδί σας ότι θέλετε να κάνετε το τραπέζι σε εκείνο και τους φίλους του για να γιορτάσετε το γεγονός. Πηγαίνετε σε ένα μέρος που αγαπούν τα παιδιά, χωρίς να φαίνεστε παράταιροι με το περιβάλλον. Εκεί απολαύστε ένα ήσυχο γεύμα, χωρίς να τους κάνετε ανάκριση, αλλά ρίχνοντας «γέφυρες» επικοινωνίας και κατανόησης.
4. Μην επιτίθεστε στους φίλους του παιδιού
Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας κάνει κακές παρέες, το τελευταίο που θέλετε είναι να γίνουν εχθροί σας. Τηρήστε μια στάση αναμονής, χωρίς να κριτικάρετε τους φίλους του. Σκεφτείτε το εξής απλό: οι φίλοι του το επηρεάζουν περισσότερο από σας και αν τους κάνετε εχθρούς σας αυτόματα γίνεστε εχθρικοί στο παιδί σας. Απορρίπτοντας τις επιλογές του του δίνετε το μήνυμα ότι απορρίπτετε το ίδιο. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να κριτικάρετε με ήπιο τρόπο μια μη αποδεκτή συμπεριφορά. Αποφύγετε την προσωπική επίθεση και προτιμήστε να φανείτε καταδεκτικοί και ανοιχτοί στο να γνωρίσετε αυτά τα παιδιά παρά να έρθετε σε ρήξη μαζί τους.
5. Ρωτήστε και άλλους ενήλικους.
Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί που κάνει παρέα το επηρεάζει αρνητικά μη διστάσετε να ρωτήσετε γονείς, δάσκαλους ή προπονητές τι γνωρίζουν γι’ αυτό. Ίσως οι άνθρωποι αυτοί σας δώσουν μια άλλη απάντηση που ποτέ δεν περιμένατε.
6.Τονώστε την αυτοπεποίθησή τους
Η αυτοπεποίθηση βοηθάει τα παιδιά και τους εφήβους να πάρουν αποφάσεις που θα είναι σταθεροί σε αυτές, παρ’ όλο που οι φίλοι δεν θα νομίζουν ότι είναι «cool» με αυτήν την επιλογή τους. Κατά κάποιο τρόπο οι γονείς χτίζουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού όταν εκείνοι τα επαινούν και αναγνωρίζουν τις επιτυχίες τους και όταν τα διδάσκουν να βλέπουν τον εαυτό τους από θετική οπτική γωνία, χωρίς να επηρεάζονται από την κριτική των άλλων παιδιών.
