Γιατί οι δίδυμοι δεν έχουν τα ίδια
δακτυλικά αποτυπώματα; Γιατί το πρωί είμαστε πιο ψηλοί; Γιατί οι
γυναίκες κρυώνουν περισσότερο από τους άνδρες; Πολλά «γιατί», που για
τους περισσότερους είναι ανεξήγητα. Με αφορμή τα ερωτήματα αυτά, σας
παρουσιάζουμε κάποιες από τις πιο παράξενες ιδιότητες και λειτουργίες
της τελειότερης μηχανής του κόσμου, που δεν είναι άλλη από τον ανθρώπινο
οργανισμό.
Το πρωί είμαστε πιο ψηλοί
Αν μετρήσουμε το ύψος μας το βράδυ, θα διαπιστώσουμε ότι είμαστε κοντύτεροι κατά περίπου 1 εκ. σε σχέση με το πρωί. Οι ειδικοί εξηγούν ότι αυτό σχετίζεται με τους μεσοσπονδυλίους δίσκους. Αυτοί οι ημιελαστικοί δίσκοι περιέχουν υγρό, το οποίο
με την πάροδο της ημέρας και εξαιτίας της όρθιας στάσης του σώματος μειώνεται σε όγκο. Ευτυχώς, όμως, επανακτάται κατά τις βραδινές ώρες, που ξεκουραζόμαστε.
Αν μετρήσουμε το ύψος μας το βράδυ, θα διαπιστώσουμε ότι είμαστε κοντύτεροι κατά περίπου 1 εκ. σε σχέση με το πρωί. Οι ειδικοί εξηγούν ότι αυτό σχετίζεται με τους μεσοσπονδυλίους δίσκους. Αυτοί οι ημιελαστικοί δίσκοι περιέχουν υγρό, το οποίο
με την πάροδο της ημέρας και εξαιτίας της όρθιας στάσης του σώματος μειώνεται σε όγκο. Ευτυχώς, όμως, επανακτάται κατά τις βραδινές ώρες, που ξεκουραζόμαστε.
Οι γυναίκες κρυώνουν περισσότερο
Τα «κρύα πόδια» των γυναικών είναι ένα συχνό ανδρικό παράπονο. Πολλές γυναίκες κρυώνουν περισσότερο από τους άνδρες, γεγονός που σχετίζεται με την ιδιάζουσα διαμόρφωση του αγγειακού τους συστήματος. Οι γυναίκες έχουν περισσότερα αγγεία στο δέρμα, τα οποία στις χαμηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος συσπώνται, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται συχνότερα από… κρύα χέρια και πόδια.
Τα «κρύα πόδια» των γυναικών είναι ένα συχνό ανδρικό παράπονο. Πολλές γυναίκες κρυώνουν περισσότερο από τους άνδρες, γεγονός που σχετίζεται με την ιδιάζουσα διαμόρφωση του αγγειακού τους συστήματος. Οι γυναίκες έχουν περισσότερα αγγεία στο δέρμα, τα οποία στις χαμηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος συσπώνται, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται συχνότερα από… κρύα χέρια και πόδια.
Οι ξανθοί έχουν περισσότερα μαλλιά
Περίεργο κι όμως αληθινό! Το χρώμα των μαλλιών είναι αυτό που καθορίζει και την πυκνότητά τους. Το μέσο ανθρώπινο κεφάλι διαθέτει 100.000 θύλακες τριχών. Τους περισσότερους διαθέτουν οι ξανθοί, με περίπου 146.000 θύλακες, και ακολουθούν οι μελαχρινοί και οι καστανοί με 110.000 και 100.000 θύλακες αντίστοιχα. Τα λιγότερο πυκνά μαλλιά έχουν οι κοκκινομάλληδες. Μάλιστα, η απόσταση που τους χωρίζει από τους προτελευταίους καστανούς είναι αρκετή, αφού διαθέτουν μόλις 86.000 θύλακες τριχών.
Περίεργο κι όμως αληθινό! Το χρώμα των μαλλιών είναι αυτό που καθορίζει και την πυκνότητά τους. Το μέσο ανθρώπινο κεφάλι διαθέτει 100.000 θύλακες τριχών. Τους περισσότερους διαθέτουν οι ξανθοί, με περίπου 146.000 θύλακες, και ακολουθούν οι μελαχρινοί και οι καστανοί με 110.000 και 100.000 θύλακες αντίστοιχα. Τα λιγότερο πυκνά μαλλιά έχουν οι κοκκινομάλληδες. Μάλιστα, η απόσταση που τους χωρίζει από τους προτελευταίους καστανούς είναι αρκετή, αφού διαθέτουν μόλις 86.000 θύλακες τριχών.
Κάθε ηλικία έχει τη δική της μυρωδιά
Η μυρωδιά του σώματος αλλάζει όχι μόνο από άτομο σε άτομο ή από φύλο σε φύλο, αλλά και από ηλικία σε ηλικία. Ένα μωρό μυρίζει διαφορετικά από ένα νήπιο, έναν έφηβο, έναν ενήλικο ή έναν υπερήλικο και αυτό οφείλεται στην αλλαγή των ορμονών, στην ωρίμαση του ορμονικού συστήματος, καθώς και στην αλλαγή της σύνθεσης των εκκρίσεων του σώματος. Μάλιστα, παρόμοιες διαπιστώσεις έχουν αναφερθεί και για διάφορα είδη ζώων. Σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «PLoS ONE», η μυρωδιά των ηλικιωμένων είναι πιο απαλή και διακριτική συγκριτικά με εκείνη των ατόμων άλλων ηλικιών.
Η μυρωδιά του σώματος αλλάζει όχι μόνο από άτομο σε άτομο ή από φύλο σε φύλο, αλλά και από ηλικία σε ηλικία. Ένα μωρό μυρίζει διαφορετικά από ένα νήπιο, έναν έφηβο, έναν ενήλικο ή έναν υπερήλικο και αυτό οφείλεται στην αλλαγή των ορμονών, στην ωρίμαση του ορμονικού συστήματος, καθώς και στην αλλαγή της σύνθεσης των εκκρίσεων του σώματος. Μάλιστα, παρόμοιες διαπιστώσεις έχουν αναφερθεί και για διάφορα είδη ζώων. Σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «PLoS ONE», η μυρωδιά των ηλικιωμένων είναι πιο απαλή και διακριτική συγκριτικά με εκείνη των ατόμων άλλων ηλικιών.
Τα νεογέννητα δεν διακρίνουν χρώματα
Το οπτικό σύστημα του ανθρώπου εξελίσσεται σταδιακά και χρειάζεται αρκετά χρόνια για να αναπτυχθεί πλήρως. Τα νεογνά μπορούν να δουν σε απόσταση περίπου 30 εκ. Πιο κοντά ή πιο μακριά βλέπουν θολά. Τους δύο πρώτους μήνες της ζωής τους, η κόρη του ματιού τους αντιδρά σε φωτεινά ερεθίσματα και μόνο από τον πέμπτο μήνα αρχίζουν να ανταποκρίνονται σε χρώματα, κυρίως έντονα, όπως το κόκκινο και το πορτοκαλί.
Το οπτικό σύστημα του ανθρώπου εξελίσσεται σταδιακά και χρειάζεται αρκετά χρόνια για να αναπτυχθεί πλήρως. Τα νεογνά μπορούν να δουν σε απόσταση περίπου 30 εκ. Πιο κοντά ή πιο μακριά βλέπουν θολά. Τους δύο πρώτους μήνες της ζωής τους, η κόρη του ματιού τους αντιδρά σε φωτεινά ερεθίσματα και μόνο από τον πέμπτο μήνα αρχίζουν να ανταποκρίνονται σε χρώματα, κυρίως έντονα, όπως το κόκκινο και το πορτοκαλί.
Τα σγουρά μαλλιά ισιώνουν!
Συμβαίνει συχνά ένα παιδί να έχει σγουρά μαλλιά μέχρι τη νηπιακή ηλικία, ξαφνικά στην εφηβεία τα μαλλιά του να ισιώσουν και κάποια στιγμή, αργότερα στη ζωή του, να ξαναγίνουν σγουρά. Οι ειδικοί εξηγούν ότι ο τύπος των μαλλιών μπορεί να αλλάξει λόγω της εναλλαγής των ορμονών. Αυτό συμβαίνει κυρίως στις γυναίκες, που οι ορμονικές αυξομειώσεις είναι συχνότερες (π.χ. στην εγκυμοσύνη, στην εμμηνόπαυση).
Συμβαίνει συχνά ένα παιδί να έχει σγουρά μαλλιά μέχρι τη νηπιακή ηλικία, ξαφνικά στην εφηβεία τα μαλλιά του να ισιώσουν και κάποια στιγμή, αργότερα στη ζωή του, να ξαναγίνουν σγουρά. Οι ειδικοί εξηγούν ότι ο τύπος των μαλλιών μπορεί να αλλάξει λόγω της εναλλαγής των ορμονών. Αυτό συμβαίνει κυρίως στις γυναίκες, που οι ορμονικές αυξομειώσεις είναι συχνότερες (π.χ. στην εγκυμοσύνη, στην εμμηνόπαυση).
Η κλασική μουσική μάς κάνει εξυπνότερους
Τα μωρά που ακούνε κλασική μουσική τους πρώτους μήνες της ζωής τους, αλλά και κατά την περίοδο που ακόμα βρίσκονται στην κοιλιά της μαμάς τους, φαίνεται ότι έχουν ένα προβάδισμα όσον αφορά το IQ τους. Η κλασική μουσική βοηθά στο να χτιστούν «γέφυρες» μεταξύ των νευρώνων, που διευκολύνουν την ταχύτερη μεταφορά σκέψεων και πληροφοριών. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως «Mozart effect». Πέρα από αυτό, πάντως, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η μουσική βελτιώνει γενικότερα τις γνωστικές ικανότητες (μνήμη, λογική).
Τα μωρά που ακούνε κλασική μουσική τους πρώτους μήνες της ζωής τους, αλλά και κατά την περίοδο που ακόμα βρίσκονται στην κοιλιά της μαμάς τους, φαίνεται ότι έχουν ένα προβάδισμα όσον αφορά το IQ τους. Η κλασική μουσική βοηθά στο να χτιστούν «γέφυρες» μεταξύ των νευρώνων, που διευκολύνουν την ταχύτερη μεταφορά σκέψεων και πληροφοριών. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως «Mozart effect». Πέρα από αυτό, πάντως, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η μουσική βελτιώνει γενικότερα τις γνωστικές ικανότητες (μνήμη, λογική).
Τα πέλματα πλαταίνουν
Καθώς μεγαλώνουμε, τα πόδια μας και ειδικά τα πέλματα καταπονούνται (π.χ. από την ορθοστασία, το βάρος του σώματος, τα ακατάλληλα υποδήματα) και οι σύνδεσμοι φθείρονται και επομένως χαλαρώνουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φυσιολογική καμάρα, που υπάρχει στο πέλμα του ποδιού και τη στηρίζουν οι σύνδεσμοι, να μειώνεται σημαντικά, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και να εξαφανίζεται τελείως (βαριάς μορφής πλατυποδία). Συνεπώς, τα πέλματα γίνονται επίπεδα και αποκτούν μεγαλύτερο πλάτος. Επιπλέον, σε άτομα με κληρονομική προδιάθεση, η χρόνια καταπόνηση παραμορφώνει και το κότσι. Εξαιτίας όλων αυτών, συχνά απαιτείται αλλαγή στο νούμερο του παπουτσιού.
Καθώς μεγαλώνουμε, τα πόδια μας και ειδικά τα πέλματα καταπονούνται (π.χ. από την ορθοστασία, το βάρος του σώματος, τα ακατάλληλα υποδήματα) και οι σύνδεσμοι φθείρονται και επομένως χαλαρώνουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φυσιολογική καμάρα, που υπάρχει στο πέλμα του ποδιού και τη στηρίζουν οι σύνδεσμοι, να μειώνεται σημαντικά, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και να εξαφανίζεται τελείως (βαριάς μορφής πλατυποδία). Συνεπώς, τα πέλματα γίνονται επίπεδα και αποκτούν μεγαλύτερο πλάτος. Επιπλέον, σε άτομα με κληρονομική προδιάθεση, η χρόνια καταπόνηση παραμορφώνει και το κότσι. Εξαιτίας όλων αυτών, συχνά απαιτείται αλλαγή στο νούμερο του παπουτσιού.
Οι νευρώνες μας «αγκαλιάζουν» τη Γη
Ένας μέσος εγκέφαλος έχει περίπου 100 δισεκατομμύρια νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα με ακτινωτό σχήμα). Αν μπορούσαμε να απλώσουμε και να ενώσουμε όλους τους νευράξονες (είναι η προεκτάσεις των κυττάρων) των εγκεφαλικών κυττάρων ενός μόνο ανθρώπου, θα ήταν σε μήκος αρκετοί ώστε να τυλίξουν 4 φορές τη Γη γύρω από την περίμετρό της.
Ένας μέσος εγκέφαλος έχει περίπου 100 δισεκατομμύρια νευρώνες (εγκεφαλικά κύτταρα με ακτινωτό σχήμα). Αν μπορούσαμε να απλώσουμε και να ενώσουμε όλους τους νευράξονες (είναι η προεκτάσεις των κυττάρων) των εγκεφαλικών κυττάρων ενός μόνο ανθρώπου, θα ήταν σε μήκος αρκετοί ώστε να τυλίξουν 4 φορές τη Γη γύρω από την περίμετρό της.
Τα νύχια μεγαλώνουν πιο γρήγορα στα χέρια
Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι τα χρησιμοποιούμε περισσότερο. Η αναπαραγωγή της κεράτινης στιβάδας στα νύχια των χεριών γίνεται με γρήγορο τρόπο, ώστε να προστατεύεται καλύτερα το δέρμα. Επιπλέον, τα νύχια του ποδιού αργούν να μεγαλώσουν, επειδή είναι αρκετά πιο χοντρά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα νύχια των χεριών μεγαλώνουν 3 φορές γρηγορότερα από των ποδιών.
Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι τα χρησιμοποιούμε περισσότερο. Η αναπαραγωγή της κεράτινης στιβάδας στα νύχια των χεριών γίνεται με γρήγορο τρόπο, ώστε να προστατεύεται καλύτερα το δέρμα. Επιπλέον, τα νύχια του ποδιού αργούν να μεγαλώσουν, επειδή είναι αρκετά πιο χοντρά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα νύχια των χεριών μεγαλώνουν 3 φορές γρηγορότερα από των ποδιών.
Το μυαλό μας δεν κοιμάται ποτέ
Τις ώρες που κοιμόμαστε, ενώ το υπόλοιπο σώμα ξεκουράζεται, ο εγκέφαλος οργανώνει τις πληροφορίες που έλαβε κατά τη διάρκεια της ημέρας (οτιδήποτε έχουμε ακούσει ή δει) και τις αποθηκεύει. Λειτουργεί, δηλαδή, σαν ένα είδος σκληρού δίσκου.
Τις ώρες που κοιμόμαστε, ενώ το υπόλοιπο σώμα ξεκουράζεται, ο εγκέφαλος οργανώνει τις πληροφορίες που έλαβε κατά τη διάρκεια της ημέρας (οτιδήποτε έχουμε ακούσει ή δει) και τις αποθηκεύει. Λειτουργεί, δηλαδή, σαν ένα είδος σκληρού δίσκου.
«Νέο» στομάχι κάθε 15 ημέρες
Τα επιθηλιακά κύτταρα του βλεννογόνου του στομάχου και κυρίως του εντέρου υφίστανται μεγάλη φθορά λόγω της διαδικασίας της πέψης, γι’ αυτό και αντικαθίστανται από νέα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χάρη σε αυτήν την αναγεννητική ικανότητα των κυττάρων, ο βλεννογόνος ανανεώνεται περίπου κάθε 2 εβδομάδες.
Τα επιθηλιακά κύτταρα του βλεννογόνου του στομάχου και κυρίως του εντέρου υφίστανται μεγάλη φθορά λόγω της διαδικασίας της πέψης, γι’ αυτό και αντικαθίστανται από νέα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Χάρη σε αυτήν την αναγεννητική ικανότητα των κυττάρων, ο βλεννογόνος ανανεώνεται περίπου κάθε 2 εβδομάδες.
Ο εγκέφαλος συνεχώς ανανεώνεται
Σε αντίθεση με την άποψη που επικρατούσε παλαιότερα, σύμφωνα με την οποία στον εγκέφαλο δεν δημιουργούνται νέα κύτταρα, σήμερα γνωρίζουμε ότι ο εγκέφαλος διατηρεί έναν μεγάλο βαθμό πλαστικότητας σε κάθε ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργεί διαρκώς καινούργια κύτταρα ακόμη και στους ηλικιωμένους ή τους πάσχοντες από κάποια νευροεκφυλιστική πάθηση (π.χ. νόσο Αλτσχάιμερ).
Σε αντίθεση με την άποψη που επικρατούσε παλαιότερα, σύμφωνα με την οποία στον εγκέφαλο δεν δημιουργούνται νέα κύτταρα, σήμερα γνωρίζουμε ότι ο εγκέφαλος διατηρεί έναν μεγάλο βαθμό πλαστικότητας σε κάθε ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργεί διαρκώς καινούργια κύτταρα ακόμη και στους ηλικιωμένους ή τους πάσχοντες από κάποια νευροεκφυλιστική πάθηση (π.χ. νόσο Αλτσχάιμερ).
Τα αποτυπώματά μας είναι μοναδικά
Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του αποτυπώματα τόσο στα χέρια όσο και στα πόδια. Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι το γεγονός ότι το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση των διδύμων που προέρχονται από το ίδιο ωάριο (μονοζυγωτικοί). Παρότι είναι εμφανισιακά ολόιδιοι, διαφέρουν στα αποτυπώματα των δαχτύλων τους.
Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του αποτυπώματα τόσο στα χέρια όσο και στα πόδια. Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι το γεγονός ότι το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση των διδύμων που προέρχονται από το ίδιο ωάριο (μονοζυγωτικοί). Παρότι είναι εμφανισιακά ολόιδιοι, διαφέρουν στα αποτυπώματα των δαχτύλων τους.
Πιο μικρή η γυναικεία καρδιά
Οι γυναίκες, λόγω ανατομικής κατασκευής, έχουν μικρότερη καρδιά και λεπτότερα στεφανιαία αγγεία σε σχέση με τους άνδρες. Έτσι εξηγείται, άλλωστε, το γεγονός ότι, παρότι προσέχουν πολύ και είναι πιο συνεπείς στο θέμα της πρόληψης, συνήθως παθαίνουν πιο βαριάς μορφής καρδιαγγειακά νοσήματα. Όσον αφορά, πάντως, τη λειτουργία της γυναικείας καρδιάς, είναι ακριβώς η ίδια με την αντίστοιχη των ανδρών. Η θεωρία ότι χτυπά πιο γρήγορα είναι μύθος. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι μετά την εμμηνόπαυση και εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών παρατηρείται μια αύξηση των καρδιακών παλμών και της αρτηριακής πίεσης.
Οι γυναίκες, λόγω ανατομικής κατασκευής, έχουν μικρότερη καρδιά και λεπτότερα στεφανιαία αγγεία σε σχέση με τους άνδρες. Έτσι εξηγείται, άλλωστε, το γεγονός ότι, παρότι προσέχουν πολύ και είναι πιο συνεπείς στο θέμα της πρόληψης, συνήθως παθαίνουν πιο βαριάς μορφής καρδιαγγειακά νοσήματα. Όσον αφορά, πάντως, τη λειτουργία της γυναικείας καρδιάς, είναι ακριβώς η ίδια με την αντίστοιχη των ανδρών. Η θεωρία ότι χτυπά πιο γρήγορα είναι μύθος. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι μετά την εμμηνόπαυση και εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών παρατηρείται μια αύξηση των καρδιακών παλμών και της αρτηριακής πίεσης.
Οι μελαχρινοί έχουν λιγότερες ρυτίδες
Αυτό συμβαίνει διότι διαθέτουν μεγαλύτερη φωτοπροστασία. Με άλλα λόγια, το δέρμα τους προστατεύεται επαρκώς από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, που προκαλούν πρόωρη γήρανση του δέρματος (φωτογήρανση).
Αυτό συμβαίνει διότι διαθέτουν μεγαλύτερη φωτοπροστασία. Με άλλα λόγια, το δέρμα τους προστατεύεται επαρκώς από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, που προκαλούν πρόωρη γήρανση του δέρματος (φωτογήρανση).
