Ευτυχία κατά Πλάτωνα

Ευτυχία είναι η αίσθηση της ολοκλήρωσης, της ειρήνης και της ηρεμίας που μας γεμίζει με εσωτερική χαρά και μας επιτρέπει να απολαύσουμε τη ζωή, αν και φαίνεται να είναι ένα άπιαστο όνειρο για τους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Αργεντινή για το θέμα αυτό, έδωσε ένα απροσδόκητο αποτέλεσμα: πάνω από το 70% των ανθρώπων που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι ήταν ευτυχισμένοι. Το ποσοστό αυτό είναι παρόμοιο με εκείνο που καταγράφεται στις σκανδιναβικές χώρες, ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και σε άλλα μέρη του κόσμου όπου υπάρχει ευημερία οι αριθμοί ήταν πολύ χαμηλότεροι.

Ο ορισμός της ευτυχίας που υπάρχει σε διάφορα λεξικά, μας λέει, μεταξύ άλλων, ότι η ευτυχία είναι ένα συναίσθημα γενικής χαράς που σχετίζεται με την ικανοποίηση υλικών ή μη αναγκών μας. Ο ορισμός αυτός αντιστοιχεί σε μια υλιστική φιλοσοφία που είναι το κύριο χαρακτηριστικό των χωρών με υψηλό επίπεδο κατανάλωσης, μέσα σε μια κοσμοθεωρία που προσδιορίζει την ύπαρξη μας μέσω της κατοχής ύλης. Αλλά όλοι ξέρουμε ότι πολλές φορές μόλις αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε το ενδιαφέρον μας παρακμάζει με ταχείς ρυθμούς και μαζί με αυτό παρακμάζει και η ευτυχία που μας είχε προκαλέσει. Έτσι με αυτόν τον ορισμό η ευτυχία περιγράφεται ως μια φευγαλέα κατάσταση.



Όπως ανέφερα σε προηγούμενο άρθρο, η ευτυχία μπορεί να είναι μια μόνιμη κατάσταση στον άνθρωπο και μπορεί να επιτευχθεί με την αλληλεγγύη και τη συμπόνια που θα μας επιτρέψει να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας αλλά και την ζωή μας. Αυτό περιγράφει και ο Πλάτωνας στην φιλοσοφία του ως Ευτυχία. Για τον Πλάτωνα, η ευτυχία είναι δυνατή όταν ο άνθρωπος μπορεί να δει την ουσία των πραγμάτων. Στην φιλοσοφία του αναφέρει πως η ευτυχία έχει να κάνει με το μυαλό και την σκέψη και όχι με την ψευδαίσθηση που μας παρέχουν οι αισθήσεις μας. Ο Πλάτων αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να είναι κανείς ευτυχισμένος χωρίς να δει το έργο του Θεού στον κόσμο. Αν αναγνωρίσει το θαύμα της ζωής θα έχει βρει την ουσία της ανθρώπινης ευτυχίας. 

Για τον Πλάτωνα η άσκηση της αρετής είναι ο δρόμος για να προσδιορίσετε την ευτυχία. Αν το έργο του ανθρώπου εναρμονίζεται με την αρετή, την σοφία και την δικαιοσύνη τότε περπατά στο δρόμο της ευτυχίας. Για τον Πλάτωνα, η αρετή είναι η γνώση του τι είναι πραγματικά καλό και η ιδέα του τι είναι καλό δεν είναι μια σχετική αξία αλλά μια απόλυτη αξία, γιατί αν δεν ήταν έτσι δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο γνώσης για τον άνθρωπο. Η πλατωνική φιλοσοφία περιγράφει τον αισθητό κόσμο ως απάτη, επειδή η πρώτη αληθινή πραγματικότητα είναι η ιδέα του ενάρετου ανθρώπου. Υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη ευτυχία δεν εξαρτάται από υλικά ή εξωτερικά αγαθά και ότι ο δίκαιος και ενάρετος άνθρωπος είναι αναγκαστικά ένας ευτυχισμένος άνθρωπος.

Απ” όλους τους θεούς, 

η Αγάπη είναι ο καλύτερός μας φίλος, 

αρωγός και γιατρευτής στα βάσανα 

 που μας κλείνουν το δρόμο για την ευτυχία.
Ο άνθρωπος που εξαρτά την ευτυχία του 

από τον εαυτό του και όχι από τους άλλους,
έχει υιοθετήσει τον καλύτερο τρόπο 

για μια ευτυχισμένη ζωή.
Είναι ένας άνθρωπος σώφρων, 

ένας άνθρωπος με σιδερένιο χαρακτήρα και σοφία.

Πλάτωνας

Βιβλιογραφία: Τα Άπαντα του Πλάτωνος, Πλάτων, Εκδ. Μίλητος

Το Κλειδί της Σκέψης –www.tokleidi.com

via