Σύμφωνα με τον Δον Χουάν,
ο άνθρωπος της Γνώσης
είναι εκείνος που υπομένει
με πίστη τις κακουχίες
που ακολουθούν
τη διαδικασία της μάθησης.
Για να το πετύχει κανείς αυτό
και να μπορέσει να ξεσκεπάσει
τα μυστικά
της Γνώσης και της Δύναμης,
θα πρέπει να αντιμετωπίσει
και να κατατροπώσει
τους τέσσερις φυσικούς εχθρούς.
Ο πρώτος εχθρός είναι ο Φόβος. Ένας φοβερός εχθρός που πολύ δύσκολα μπορεί να καταπολεμηθεί. Ο Φόβος παραφυλάει και σε περιμένει σε κάθε στροφή του δρόμου κι αν τρομοκρατηθείς και τρέξεις μακριά του, τότε σ’ έχει κερδίσει. Από τη στιγμή όμως που ένας άνθρωπος τον ξεπεράσει μια φορά, τότε ο άνθρωπος αυτός είναι ελεύθερος για την υπόλοιπη ζωή του γιατί θα έχει αντικαταστήσει το Φόβο με τη Διαύγεια.
Η Διαύγεια- αποτελεί το δεύτερο εχθρό του ανθρώπου. Η πνευματική Διαύγεια που έχει την ικανότητα να διώχνει το Φόβο από την ψυχή του ανθρώπου, μπορεί ακόμα και να τον τυφλώσει. Όταν ο άνθρωπος ενδίδει στη δύναμη της πνευματικής Διαύγειας, υποκύπτει στην πραγματικότητα στο δεύτερο αυτόν εχθρό.
Ο καινούριος κίνδυνος που τώρα γεννιέται μέσα του, είναι να αρνηθεί τη δράση και να παραμείνει αδρανής, όταν έρθει η ώρα της δράσης. Γιατί πάντα έρχεται μια στιγμή που θα πρέπει να δρούμε με ταχύτητα και πίστη. Όταν συνειδητοποιήσει πως ακόμα και η Διαύγεια δεν είναι παρά ένα εμπόδιο μπροστά στα μάτια του, τότε έχει ξεπεράσει και το δεύτερο αυτόν εχθρό.
Στο σημείο αυτό τίποτα δεν μπορεί να πληγώσει τον άνθρωπο της Γνώσης. Θα έχει αποκτήσει Δύναμη, κι αυτή ακριβώς είναι ο τρίτος εχθρός. Ο άνθρωπος της Γνώσης είναι σε θέση να αναγνωρίζει τη Δύναμη που τον πλησιάζει και ξαφνικά, δίχως καν να καταλάβει με ποιο τρόπο, θα έχει χάσει τη μάχη. Ο εχθρός του θα τον μετατρέψει σ’ ένα σκληρό, γεμάτο παραξενιές άνθρωπο. Μα κι αυτός ο εχθρός θα κατατροπωθεί, όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιήσει πως η Δύναμη που φαινομενικά απέκτησε, δεν είναι στην πραγματικότητα δική του.
Έτσι ο άνθρωπος της Γνώσης θα φτάσει κάποτε σ’ ένα σημείο, από όπου θα γνωρίζει πότε και με ποιο τρόπο θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη Δύναμή του. Με τον τρόπο αυτόν θα καταφέρει να νικήσει και τον τρίτο εχθρό του.
Και όπως θα πλησιάζει στο τέλος του ταξιδιού της Γνώσης, ο άνθρωπος θα βρεθεί απροειδοποίητα απέναντι στον τέταρτο εχθρό του: τα Γηρατειά. Πρόκειται για το χειρότερο και πιο σκληρό από τους εχθρούς του ανθρώπου, ο οποίος ποτέ δεν μπορεί να νικηθεί ολοκληρωτικά. Ο μόνος τρόπος δράσης είναι να πολεμήσεις και να τον διώξεις μακριά σου. Ο αντικειμενικός σκοπός του εχθρού αυτού, είναι να διεκδικήσει και να ηγεμονεύσει όλη την ανθρώπινη Διαύγεια, Δύναμη και Γνώση.
Αν όμως ο άνθρωπος αποβάλλει την κούραση του κι ακολουθήσει τη μοίρα του, τότε θα μπορεί πλέον να ονομάζεται πραγματικός άνθρωπος της Γνώσης. Και θα του είναι αρκετό να καταφέρει να πολεμήσει τον αόρατο αυτόν εχθρό για μια μόνο στιγμή. Κι εκείνη ακριβώς η στιγμή θα είναι η μεγάλη του νίκη!
Ο πρώτος εχθρός είναι ο Φόβος. Ένας φοβερός εχθρός που πολύ δύσκολα μπορεί να καταπολεμηθεί. Ο Φόβος παραφυλάει και σε περιμένει σε κάθε στροφή του δρόμου κι αν τρομοκρατηθείς και τρέξεις μακριά του, τότε σ’ έχει κερδίσει. Από τη στιγμή όμως που ένας άνθρωπος τον ξεπεράσει μια φορά, τότε ο άνθρωπος αυτός είναι ελεύθερος για την υπόλοιπη ζωή του γιατί θα έχει αντικαταστήσει το Φόβο με τη Διαύγεια.
Η Διαύγεια- αποτελεί το δεύτερο εχθρό του ανθρώπου. Η πνευματική Διαύγεια που έχει την ικανότητα να διώχνει το Φόβο από την ψυχή του ανθρώπου, μπορεί ακόμα και να τον τυφλώσει. Όταν ο άνθρωπος ενδίδει στη δύναμη της πνευματικής Διαύγειας, υποκύπτει στην πραγματικότητα στο δεύτερο αυτόν εχθρό.
Ο καινούριος κίνδυνος που τώρα γεννιέται μέσα του, είναι να αρνηθεί τη δράση και να παραμείνει αδρανής, όταν έρθει η ώρα της δράσης. Γιατί πάντα έρχεται μια στιγμή που θα πρέπει να δρούμε με ταχύτητα και πίστη. Όταν συνειδητοποιήσει πως ακόμα και η Διαύγεια δεν είναι παρά ένα εμπόδιο μπροστά στα μάτια του, τότε έχει ξεπεράσει και το δεύτερο αυτόν εχθρό.
Στο σημείο αυτό τίποτα δεν μπορεί να πληγώσει τον άνθρωπο της Γνώσης. Θα έχει αποκτήσει Δύναμη, κι αυτή ακριβώς είναι ο τρίτος εχθρός. Ο άνθρωπος της Γνώσης είναι σε θέση να αναγνωρίζει τη Δύναμη που τον πλησιάζει και ξαφνικά, δίχως καν να καταλάβει με ποιο τρόπο, θα έχει χάσει τη μάχη. Ο εχθρός του θα τον μετατρέψει σ’ ένα σκληρό, γεμάτο παραξενιές άνθρωπο. Μα κι αυτός ο εχθρός θα κατατροπωθεί, όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιήσει πως η Δύναμη που φαινομενικά απέκτησε, δεν είναι στην πραγματικότητα δική του.
Έτσι ο άνθρωπος της Γνώσης θα φτάσει κάποτε σ’ ένα σημείο, από όπου θα γνωρίζει πότε και με ποιο τρόπο θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη Δύναμή του. Με τον τρόπο αυτόν θα καταφέρει να νικήσει και τον τρίτο εχθρό του.
Και όπως θα πλησιάζει στο τέλος του ταξιδιού της Γνώσης, ο άνθρωπος θα βρεθεί απροειδοποίητα απέναντι στον τέταρτο εχθρό του: τα Γηρατειά. Πρόκειται για το χειρότερο και πιο σκληρό από τους εχθρούς του ανθρώπου, ο οποίος ποτέ δεν μπορεί να νικηθεί ολοκληρωτικά. Ο μόνος τρόπος δράσης είναι να πολεμήσεις και να τον διώξεις μακριά σου. Ο αντικειμενικός σκοπός του εχθρού αυτού, είναι να διεκδικήσει και να ηγεμονεύσει όλη την ανθρώπινη Διαύγεια, Δύναμη και Γνώση.
Αν όμως ο άνθρωπος αποβάλλει την κούραση του κι ακολουθήσει τη μοίρα του, τότε θα μπορεί πλέον να ονομάζεται πραγματικός άνθρωπος της Γνώσης. Και θα του είναι αρκετό να καταφέρει να πολεμήσει τον αόρατο αυτόν εχθρό για μια μόνο στιγμή. Κι εκείνη ακριβώς η στιγμή θα είναι η μεγάλη του νίκη!
