Κλιμακτήριος είναι η περίοδος που προηγείται
της εμμηνόπαυσης και μπορεί να κρατήσει
από 2 έως 10 χρόνια
και συνηθέστερα σε γυναίκες 45-55 ετών.
Συμπτώματα και αλλαγές που επιφέρει η κλιμακτήριος
Συχνά εμφανίζονται και συμπτώματα ψυχολογικής φύσεως, όπως, μελαγχολία, ευερεθιστότητα, έλλειψη συγκέντρωσης κτλ. Πρόκειται λοιπόν για μία περίοδο στην οποία εμφανίζεται ένα μεγάλο εύρος συμπτωμάτων, ανάλογα βέβαια τον οργανισμό της γυναίκας και μπορεί να επιφέρει σημαντική αναστάτωση και δυσφορία στη ζωή της γυναίκας.
Αποδοχή της αλλαγής
Εννοείται βέβαια ότι δε βιώνουν όλες οι γυναίκες με τον ίδιο τρόπο αυτήν την περίοδο της ζωής τους. Είναι πολύ σημαντικό οι γυναίκες να αποδέχονται τις αλλαγές που σηματοδοτεί η κλιμακτήριος για τη ζωή και το σώμα τους και να μπορέσουν να τις αποδεχτούν και να τις καλωσορίσουν.
Στερεότυπα για τις μεσήλικες γυναίκες
Είναι πολύ φυσικό οι γυναίκες να δυσκολεύονται να αποδεχτούν αυτήν την καινούργια φάση στη ζωή τους όταν η έννοια της κλιμακτηρίου είναι φορτισμένη στη συνείδηση των ανθρώπων με ένα σωρό αρνητικές εικόνες, όπως γυναίκες υστερικές και ανικανοποίητες που είναι συνεχώς φορτισμένες. Πολλές φορές οι άνθρωποι σκέφτονται στερεοτυπικά, όταν για παράδειγμα δουν μία γυναίκα εκεί γύρω στα 50 να είναι σε ένταση και βιάζονται αμέσως να το αποδώσουν στις ορμονικές αλλαγές που βιώνει. Αυτή λοιπόν είναι μία στερεοτυπική εικόνα που μπορεί να οφείλεται στην -αφελή- αντίληψη ότι η γυναίκα στην κλιμακτήριο είναι δυστυχής και υστεριάζουσα.
Κοινωνικές αντιλήψεις για την κλιμακτήριο
Κάτι άλλο που μπορεί επίσης να επικρατεί στην αντίληψη των περισσότερων ανθρώπων είναι ότι οι γυναίκες στην κλιμακτήριο φαντάζονται όλα αυτά τα ενοχλητικά συμπτώματα ή τα βιώνουν πολύ πιο δραματικά απ’ ότι στην πραγματικότητα είναι. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει στις γυναίκες ενοχή και περισσότερο στις γυναίκες που βιώνουν πιο ενοχλητικά συμπτώματα, αφού ο κόσμος τείνει να θεωρεί ότι “δεν είναι φυσιολογικό” οι γυναίκες να βιώνουν ιδιαίτερα ενοχλητικά συμπτώματα και όσο πιο “αθόρυβα” βιώνουν αυτήν την περίοδο, τόσο πιο υγιείς είναι.
Οι παραπάνω είναι μερικές από τις αρνητικές αντιλήψεις που μπορεί να συνδέονται με την περίοδο της κλιμακτηρίου. Είναι όμως πραγματικές; Ή μάλλον, αυτό που έχει νόημα να αναρωτηθούμε, είναι: Μπορούν οι γυναίκες να βιώσουν αυτήν την περίοδο της ζωής τους -ψυχολογικά- ανώδυνα, ή ακόμα και να τη νοηματοδοτήσουν διαφορετικά; Η απάντηση είναι σαφώς θετική.
Κρίση ταυτότητας
Η γυναίκα, με την απώλεια της περιόδου της, χάνει και την αναπαραγωγική της ικανότητα. Πρόκειται για ένα σημαντικό κομμάτι της ταυτότητάς της που την ακολουθούσε σε όλη της τη ζωή και αναγκάζεται να το αποχωριστεί. Αυτό είναι φυσιολογικό να οδηγήσει σε μία περίοδο πένθους. Η γυναίκα δεν πρέπει να απωθεί αυτό το αρνητικό συναίσθημα. Είναι σημαντικό να αντέξει να το βιώσει και να το αποδεχτεί, ώστε να μπορέσει να καλωσορίσει τις αλλαγές στη ζωή της. Είναι υγιές λοιπόν να θλίβεται που χάνεται η λειτουργία της μήτρας της, αλλά ταυτόχρονα σημαντικό να αντιλαμβάνεται ότι δεν είναι μόνο αυτό. Η γυναίκα δηλαδή είναι και μυαλό και ψυχή και καρδιά, είναι ένα ολόκληρο άτομο. Αν, παρόλα αυτά, η γυναίκα νιώθει κενή ή δυσκολεύεται υπερβολικά να το αποδεχτεί, αυτό είναι συναφές με την αντίληψη που έφερε για την ταυτότητα και το ρόλο της και προ εμμηνόπαυσης. Το πώς θα βιώσει λοιπόν αυτήν την περίοδο μία γυναίκα είναι απόλυτα συναφές με τη σχέση που είχε με τον εαυτό της προηγουμένως.
Καθοριστική η επικοινωνία με το σύντροφο
Η επικοινωνία της γυναίκας με το σύντροφό της είναι επίσης πολύ σημαντική. Σημαντικό βέβαια είναι να προϋπάρχει μία καλή σχέση, όπου η γυναίκα νιώθει την οικειότητα και την ασφάλεια να εκφράσει τις ανησυχίες της μπροστά σ’ αυτές τις αλλαγές. Την ευθύνη για το χτίσιμο μιας τέτοιας σχέσης μοιράζεται βέβαια η γυναίκα με το σύντροφό της. Ο ρόλος του ίδιου, από την άλλη, είναι εξίσου ουσιώδης. Ο σύντροφος της γυναίκας πρέπει να διέπεται από κατανόηση και να αφουγκράζεται τις ανάγκες του ανθρώπου που έχει δίπλα του. Να αποδέχεται τη σύντροφό του και να σταθεί και ο ίδιος με ψυχραιμία μπροστά σ’ αυτή τη νέα φάση. Η λέξη “αποδοχή”, νομίζω, είναι η πιο αντιπροσωπευτική για το τι πρέπει να χαρακτηρίζει τη ζωή του ζευγαριού τη συγκεκριμένη περίοδο. Αν συμβάλλει και ο ίδιος στη θετική αυτοεικόνα της γυναίκας του, τότε και η ίδια θα φροντίσει τον εαυτό της και θα τον δει με κατανόηση.
Αλλαγές στη σεξουαλικότητα της γυναίκας
Είναι πολύ σύνηθες η εμφάνιση της εμμηνόπαυσης να οδηγήσει και σε αλλαγές στη σεξουαλική ζωή της γυναίκας, οι οποίες βέβαια οφείλονται και στις σωματικές αλλαγές αυτής της περιόδου, όπως για παράδειγμα στην ξηρότητα του κόλπου. Σε αυτό το κομμάτι εμπλέκεται σημαντικά ο σύντροφος της. Είναι σημαντικό πώς ο ίδιος θα αντιδράσει στη μειωμένη ερωτική διάθεση που συνοδεύει την πρώτη φάση της κλιμακτηρίου τουλάχιστον. Κι εδώ είναι σημαντική η προηγούμενη επικοινωνία του ζευγαριού, αλλά και πώς βιώνει η ίδια η γυναίκα τις αλλαγές που της συμβαίνουν. Όσο πιο απενοχοποιημένα, ψύχραιμα, με αυτογνωσία και υγεία βιώνει η γυναίκα την εμμηνόπαυση, τόσο περισσότερο βοηθά και το σύντροφό της να τη συναισθανθεί.
Αποδοχή των αλλαγών και εξέλιξη
Συχνά, δυστυχώς, οι σύντροφοι ενοχοποιούνται και σαστίζουν μπροστά σ’ αυτές τις αλλαγές. Ή μπορεί η γυναίκα να νιώσει ενοχές για τη μειωμένη της σεξουαλική διάθεση και να εμφανίσει μια ψευδή υπερσεξουαλική εικόνα ως άρνηση για τις αλλαγές που υφίσταται η ζωή της. Η εμμηνόπαυση λοιπόν μπορεί να είναι μία δοκιμασία για τη σχέση του ζευγαριού, μπορεί να είναι όμως και μια εξελικτική φάση στη ζωή της γυναίκας, την οποία αν κατανοήσουν οι σύντροφοι από κοινού, πιθανόν να βγουν δυνατότεροι και η σχέση τους ανθεκτικότερη. Από την άλλη, είναι ουσιώδες οι γυναίκες να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και να καλοδεχόμαστε το γεγονός ότι μεγαλώνουμε. Αυτό βέβαια ισχύει για όλες τις φάσεις της ζωής μας. Όταν έρχεται η πρώτη μας περίοδος, όταν κάνουμε πρώτη φορά έρωτα, όταν ολοκληρώνουμε τις σπουδές μας και μπαίνουμε στην αγορά εργασίας, όταν φεύγουμε από την πατρική μας οικογένεια, όταν βιώνουμε ένα χωρισμό, όταν παντρευόμαστε, όταν γινόμαστε μητέρες, όταν μπαίνουμε στην κλιμακτήριο. Όλοι οι παραπάνω είναι σημαντικοί σταθμοί στη ζωή μας και σηματοδοτούν πολλές αλλαγές.
Ζήστε συνειδητά
Τα συναισθήματα που μας γεννούν δεν μπορεί να είναι απόλυτα θετικά ή απόλυτα αρνητικά. Άλλοτε υπερισχύουν τα μεν κι άλλοτε τα δε. Συχνά νιώθουμε αμφιθυμία, άγχος ή είμαστε μπερδεμένες κι αυτό είναι απόλυτα ανθρώπινο να συμβαίνει. Πρέπει κάθε φορά να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας κι αν αυτά είναι δυσάρεστα, να επιδιώκουμε την αλλαγή τους. Είναι σημαντικό να έχουμε μία ειλικρινή σχέση με τον εαυτό μας και να στοχεύουμε πάντα σε έναν ευχαριστιακό τρόπο ζωής.
Όσο καλύτερη σχέση έχουμε με τον εαυτό μας και όσο πιο συνειδητά ζούμε τη ζωή μας, τόσο λιγότερο κλονιζόμαστε από τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να συνοδεύουν το γεγονός ότι μεγαλώνουμε. Είναι σημαντικό λοιπόν να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να μεγαλώνει, αλλά και να απολαμβάνουμε την κάθε περίοδο της ζωής μας.
