Μπορεί να αποτελούν επί χρόνια αντικείμενο χλευασμού για τις νοητικές τους ικανότητες, οι ειδικοί όμως καταρρίπτουν τον αστικό μύθο.
Ερευνητές στις ΗΠΑ εντόπισαν τον μηχανισμό που οδηγεί στην εμφάνιση ξανθών μαλλιών. Όπως αναφέρουν ο μηχανισμός αυτός δεν συνδέεται με καμία άλλη βιολογική διεργασία στον άνθρωπο, αλλά αποκλειστικά με το χρώμα των μαλλιών. Ένας ανεπαίσθητος «αναλφαβητισμός» στο DNA (δηλαδή η αλλαγή σε ένα από τα τέσσερα «γράμματα» του γενετικού κώδικα) είναι αρκετός για να εμφανιστούν ξανθά μαλλιά στους ανθρώπους.
Η συγκεκριμένη γενετική παραλλαγή σχετίζεται μόνο με τα ξανθά μαλλιά και όχι με το χρώμα των ματιών (π.χ. γαλανά) ή με άλλα χαρακτηριστικά του δέρματος (π.χ. ανοιχτόχρωμο). Το εν λόγω μεταλλαγμένο γονίδιο έχει μια μακρά εξελικτική ιστορία και αρχικά είχε ανακαλυφθεί ότι αλλάζει το χρώμα μερικών ψαριών του γλυκού νερού. Το γονίδιο αυτό ελέγχει μια πρωτεϊνη, που βοηθά στην ανάπτυξη των κυττάρων, τα οποία παράγουν χρωστικές ουσίες, επηρεάζοντας έτσι το χρώμα του δέρματος ή των μαλλιών.
Συγκεκριμένα, μια αλλαγή ενός μόνο νουκλεοτιδίου στον γενετικό κώδικα (η αντικατάσταση μιας αδενίνης από μια γουανίνη στο ανθρώπινο χρωμόσωμα 12), διαφοροποιεί το γονίδιο που ρυθμίζει τη λειτουργία της πρωτεϊνης KITLG, ενός μορίου με ζωτικό ρόλο στη λειτουργία των βλαστικών κυττάρων. Αυτή η μικρή γενετική αλλαγή, μεταβάλλει κατά 20% περίπου τον τρόπο που η συγκεκριμένη πρωτεΐνη «εκφράζεται» στα θυλάκια των τριχών της κεφαλής, αλλά όχι στο υπόλοιπο ανθρώπινο σώμα. Είναι όμως αρκετή για να κάνει τα μαλλιά ξανθά.
