Η «Αλλη Ελλάδα» είναι αφανής και άξια: Δεν υπάρχει μόνο μια Ελλάδα και η αληθινά σημαντική αυτή που έχει αξίες, αρχές και φιλότιμο (όλες ελληνικές λέξεις) είναι η αφανής.
Παρατηρώντας την πολιτική είναι οφθαλμοφανές ότι, γινόμαστε ένα μεγάλο μεγάλο εργοστάσιο, μια κανονική αποικία, με τους ξένους φραγκάτους να έρχονται να αγοράσουν το μερίδιο τους στον ήλιο, στην θάλασσα, να χαρούν τους ιθαγενείς να χορεύουν και να πίνουν ούζο και να σπάνε πιάτα και να τους κάνουν υποκλίσεις όταν τους σερβίρουν για το φιλοδώρημα, να αγοράσουν μια βόλτα στους Δελφούς ή στην Ολυμπία. Η άλλη αξία είναι αυτή που μας θέλει να ζούμε σαν άνθρωποι, να μοιραζόμαστε κάτι τόσο όμορφο με τους άλλους, να ζούμε στο όλον της ομορφιάς μιας παραλίας το ηλιοβασίλεμα ή της θέας ενός ψηλού άγριου βουνού. Χωρίς να το τεμαχίσουμε σε κομματάκια και να τα πουλήσουμε ένα ένα θα ήταν σαν να πουλάμε ψυχή.
Σε αυτόν τον τόπο έχουμε ρίζες και αξίες και ΌΧΙ δεν έχουν όλοι οι λαοί ΑΞΙΕΣ. Οι αξίες δεν είναι για να τις φυλάς και να τις λατρεύεις, είναι για να αναπτύσσονται να μοιράζονται, να προσφέρονται, να πετάνε φυλλώματα και να ψηλώνουν. Η θάλασσα είναι μια ρίζα μας, έθρεψε τους παππούδες μας, τους ταξίδεψε μετανάστες, τους πήρε μαζί της στον βυθό της μερικές φορές, μεγάλωσε γενιές μικρών παιδιών που έπαιζαν στα νερά της. Τα βουνά, τα δάση, τα ποτάμια το ίδιο. Δεν πουλιούνται έτσι όλα αυτά. Είναι όλων μας, ο αιγιαλός είμαστε όλοι και όλοι είμαστε αιγιαλός, είναι γραμμένος μέσα στις αναμνήσεις μας, στο παρελθόν και στο μέλλον. Αυτές δεν πουλιούνται από Έλληνες.
Άλλη ρίζα μας είναι η γενετική μας λίμνη, τα παιδιά μας. Είναι αυτά που πολεμούν στην πρώτη γραμμή για τις αξίες μας και δεν αφήνουν την ανθρωπότητα να βυθιστεί στον βούρκο του φασισμού-καπιταλισμού ή στην λάσπη του κομμουνισμού (σε κάθε δημοκρατικό κόμμα κι απόκομμα) Δυστυχώς αυτά τα παιδιά είναι πλέον ελάχιστα. Αλλά υπάρχουν και είναι εδώ απαρτίζοντας την «Αλλη Ελλάδα.»
Ναι υπάρχει και η ΑΛΛΗ Ελλάδα που ζει, αναπνέει και δρα σε κάποιον άλλο παράλληλο κόσμο. Δεν θα ακούσεις γι αυτούς στις ειδήσεις, ούτε θα δεις πρωτοσέλιδα στις εφημερίδες, εκεί όπου πρωτοστατεί η διαφθορά και η ρεμούλα, είναι σχεδόν σίγουρο πως οι β(ο)λευτές δεν τους γνωρίζουν καν και πως θα μπορούσαν άλλωστε, άνθρωποι ανάξιοι και ανήθικοι να γνωρίζουν για αρχές και αξίες;
Εμείς πάλι με την συνδρομή του VICE μπορούμε να τους μάθουμε και ας αναρωτηθούμε επιτέλους που δίνουμε την προσοχή μας.
——————
Από τα αυγά μύγας εξάγονται χρήσιμες πληροφορίες για το καρδιαγγειακό σύστημα. Το σκουλίκι αποκαλύπτει το μυστικό της νεότητας. Τα ποντίκια μας φέρνουν ολοένα και πιο κοντά στη θεραπεία του καρκίνου.
Την ώρα που η Ελλάδα «μαστίζεται από την κρίση» μία ομάδα επιστημόνων με έδρα το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών, υπάρχει γιατί εκπονεί καινοτόμες έρευνες. Επισκέφτηκα το ΙΙΒΕΑΑ, όπου συνάντησα τον Πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου, Δημήτρη Θάνο, ο οποίος μας αποκάλυψε ότι μέσα στον επόμενο χρόνο θα λειτουργήσει η πρώτη ελληνική Βιοτράπεζα, γεγονός που θα δώσει ώθηση στην εγχώρια μεταφραστική έρευνα. Eπίσης, συνομίλησα με νέους επιστήμονες που παρά την δυσχερή οικονομική συγκυρία και τις χαμηλές αμοιβές σε σχέση με το εξωτερικό, παραμένουν και εργάζονται με πάθος και ενθουσιασμό.
Καλημέρα κύριε Θάνο, επηρέασε η κρίση το ΙΙΒΕΑΑ;
«Η χρηματοδότηση που είχε το κέντρο από το κράτος προ κρίσης άγγιζε τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ σήμερα το ποσό αυτό αρκεί για να καλυφθούν κάποιες βασικές ανάγκες όπως ηλεκτροδότηση, νερό, τηλέφωνο και ένας φύλακας, έχοντας πέσει μόλις στο 1,5 εκατ. ευρώ. Το ετήσιο μπάτζετ για τη λειτουργία του κέντρου είναι 15 εκατ., τα οποία αντλούνται από ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα.
Τα προγράμματα της Ελλάδας χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, ενώ αυτά εκτός Ελλάδας απευθείας από τις Βρυξέλλες. Το ποσό που εκταμιεύεται από τα προγράμματα συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλύπτει περί τα 5-7 εκ. ετησίως. Τα υπόλοιπα χρήματα τα εξασφαλίζουμε από την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών, όπως την Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος, τον ποζιτρονιακό τομογράφο και άλλες υπηρεσίες.
Αρχή του κέντρου είναι τα χρήματα που παίρνουμε να χρησιμοποιούνται για την έρευνα, όπως φυσικά και για να υποστηρίζονται οι νέοι ερευνητές. Είναι μία διαδικασία που ακολουθείται σε όλες τις κανονικές χώρες. Η Ελλάδα όπως ξέρετε δεν είναι μία κανονική χώρα, αφού δεν έχει ούτε κανόνες, ούτε τίποτα. Όσα συμβαίνουν εδώ, δεν τα ανακαλύψαμε εμείς, συμβαίνουν σε όλες τις κανονικές χώρες.
Μία άλλη πηγή χρηματοδότησης είναι από τις χορηγίες. Θέλουμε φερ’ ειπείν να αγοράσουμε ένα μηχάνημα αξίας 1,5 ευρώ, τα χρήματα αυτά δεν μπορούμε να τα εντάξουμε στην έρευνα, πρέπει να μας δοθούν από χορηγίες. Με αυτό ακριβώς το πράγμα απασχολείται ο πρόεδρος μας κύριος Γρηγόρης Σκαλκέας, ο οποίος βρίσκει χρήματα για τη επιβίωση του ιδρύματος»
Πόσοι επιστήμονες απασχολούνται αυτή τη στιγμή στο ΙΙΒΕΑΑ και πόσα ερευνητικά προγράμματα τρέχουν;
«Συνολικά καθημερινά απασχολούνται 500 άτομα, από αυτούς οι 117 είναι νέα παιδιά που κάνουν το διδακτορικό τους, οι οποίοι υποστηρίζονται οικονομικά, έχουμε 65 μεταδιδακτορικούς υποτρόφους, περίπου 50 παιδιά που κάνουν μάστερ και πολλούς που κάνουν πτυχιακές εργασίες απ’ όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδας.
Σε ότι αφορά στις ερευνητικές ομάδες υπάρχουν 45, οι οποίες αποτελούνται κατά μέσον όρο από 7-8 άτομα. Κάθε μία από αυτές τις ομάδες “τρέχει” 3-4 προγράμματα για να μπορέσει να επιβιώσει. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι εργάζονται εδώ νέοι Έλληνες επιστήμονες, οι οποίοι εκπαιδεύονται σε τεχνολογίες αιχμής, ενώ στην συνέχεια πηγαίνουν στο εξωτερικό και γίνονται καθηγητές. Έχουμε τέτοια παραδείγματα.»
Ποιο είναι το πεδίο έρευνας του Ιδρύματος;
«Υπάρχουν πέντε άξονες, οι οποίοι για την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τομείς προτεραιότητας, αυτοί είναι: καρδιαγγειακό σύστημα, νευροεκφυλιστικές νόσοι, καρκίνος, φλεγμονές και βλαστοκύτταρα. Σε ότι αφορά στο καρδιαγγειακό σύστημα, υπάρχουν κλινικές εγκαταστάσεις, όπως μίνι κλινική ημέρας, όπου ασθενείς εξετάζονται, συλλέγονται δείγματα και γίνονται ερευνητικά πρωτόκολλα. Το ίδρυμα συστεγάζει κλινική και βασική έρευνα. Προσπαθούμε έτσι ώστε τα αποτελέσματα της βασικής έρευνας να μεταφέρονται στην κλινική έρευνα, δηλαδή να θεραπεύονται οι άνθρωποι.
Και το αντίστροφο, δηλαδή προβλήματα που υπάρχουν σε θεραπευτικά πρωτόκολλα να μπορούν να λυθούν μέσω της έρευνας. Αυτή η αμφίδρομη διαδικασία ονομάζεται μεταφραστική έρευνα και είναι η καινούρια τάση, που ακολουθείται παγκοσμίως τα τελευταία 10 χρόνια. Αποτελεί κύριο στόχο της Ευρώπης γι αυτό και δημιούργησε αυτές τις πανευρωπαϊκές υποδομές. Αποτελούμε μέρος αυτής της ευρωπαϊκής σύμπραξης. Στην Ελλάδα είμαστε το μοναδικό ερευνητικό κέντρο, στις κανονικές χώρες υπάρχουν πολλά.
Η έρευνα των νευροεκφυλιστικών νοσημάτων επικεντρώνεται κάπου;
«Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη νόσο του Πάρκινσον. Τα πρώτα γονίδια που ενεπλάκησαν σε αυτή τη διαδικασία απομονώθηκαν από Έλληνες επιστήμονες του εξωτερικού. Δημιουργούμε μοντέλα σε ποντίκια, αφού είναι κοντινότερος συγγενής του ανθρώπου και μπορούμε να κάνουμε αξιόπιστα πειράματα.»
Γιατί πάντα επιλέγονται τα ποντίκια ως πειραματόζωα;
«Καταρχάς, έχουν καλή γενετική. Ιδανικά θα ήταν να γίνονται μελέτες σε πιθήκους αν θέλαμε τον αμέσως κοντινότερο συγγενή του ανθρώπου, αλλά φυσικά αυτό δεν είναι δυνατό για πολλούς λόγους. Το να κάνεις ένα πείραμα δεν είναι μία απλή κλινική παρατήρηση, πρέπει να ξέρεις πολύ καλά με τι έχεις να κάνεις. Αυτό γίνεται αξιόπιστα με οργανισμούς-μοντέλα, που έχουν χρησιμοποιηθεί ως πρότυπα για την έρευνα. Είναι ο ζυμομύκητας, η μύγα Δροσόφιλα, ο ποντικός και τελευταία το ψαράκι Ζέβρα, το οποίο όταν είναι έμβρυο μέχρι να γίνουν ώριμα τα αυγά του είναι διαφανή, έχει καλή γενετική και μικρό γονιδίωμα. Τέλος, ως το καλύτερο μοντέλο γήρανσης έχουμε το σκουλικάκι, Κυανοραβδίτη Έλεγκαντ, ο οποίος αποτελείται μόλις από 1000 κύτταρα.
Η αναπαραγωγή των πειραματοζώων γίνεται στο ΙΙΒΕΑΑ;
«Βεβαίως, το κέντρο μας διαθέτει τον καλύτερο οίκο πειραματοζώων που υπάρχει στην Ευρώπη, με 25,000 ποντίκια. Τα ποντίκια βρίσκονται ανά 4 στα κλουβιά και οξυγονώνονται ανεξάρτητα με τα παρακείμενα κλουβιά, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μεταφοράς ασθενειών. Επίσης κάθε ποντίκι που έρχεται από το εξωτερικό μπαίνει στην διαδικασία αναπαραγωγής και στην συνέχεια γίνεται εμβρυομεταφορά σε δικό μας ποντίκι, ώστε να είμαστε απόλυτα σίγουροι για την υγεία του απογόνου. Κάθε ποντίκι που έρχεται από το εξωτερικό φτάνει με την ταυτότητα του, την πλήρη γενετική αποτύπωση του.»
Πως προχωρούν οι έρευνες σχετικά με τον καρκίνο;
«Αυτή τη στιγμή μπορούμε να κάνουμε οποιοδήποτε γονίδιο να εκφράζεται οπουδήποτε θέλουμε. Επίσης έχουμε αναπτύξει γενετικές μεθόδους με τις οποίες μπορούμε να δημιουργήσουμε οποιοδήποτε καρκίνο θέλουμε, σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, οποιαδήποτε στιγμή. Όλα αυτά είναι γενετικά μοντέλα τα οποία χρησιμοποιούμε ως εργαλεία μελέτης. Στη συνέχεια δοκιμάζουμε σχήματα θεραπείας, πολλά από τα οποία είναι αποτελεσματικά. Ο καρκίνος είναι πολλές ασθένειες μαζί για αυτό είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί. Μόλις τώρα το αντιληφθήκαμε αυτό. Επενδύθηκαν χρήματα στη βασική έρευνα και έτσι μάθαμε ότι μέσα στον ίδιο καρκινικό όγκο υπάρχουν πολλά διαφορετικά καρκινικά κύτταρα. Για αυτό είναι δύσκολη η αντιμετώπιση. Στόχος είναι να εξαλείψουμε τον καρκίνο στα πρώτα του στάδια. Στο κέντρο μας υπάρχει μονάδα σχεδιασμού φαρμάκων, η οποία ασχολείται με την υπολογιστική.»
Η μελέτη των βλαστοκυττάρων έχει δώσει άλλη διάσταση στη θεραπεία κάποιων ασθενειών;
«Τα βλαστοκύτταρα έχουν δύο αξιοθαύμαστα χαρακτηριστικά: παραμένουν αδιαφοροποίητα και πολλαπλασιάζονται. Η έρευνα των βλαστοκυττάρων άλλαξε το ρου της επιστήμης. Πλέον οποιοδήποτε κύτταρο του σώματος μπορούμε να το μετατρέψουμε εδώ σε κάτι που είναι σχεδόν ίδιο με βλαστοκύτταρο, όπως και την αντίστροφη διαδικασία. Αυτό που ξεκίνησε με μεγάλη επιτυχία είναι να φτιάχνουμε από τον οποιοδήποτε άνθρωπο τράπεζες βλαστοκυττάρων, κάτι εξαιρετικά χρήσιμο. Παραδείγματος χάριν είναι αδύνατον να μελετήσουμε τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου που πάσχει από μία εκφυλιστική νόσο. Δεν είναι δυνατό να του πάρουμε μία φλοίδα από τον εγκέφαλο για μελέτη. Οπότε παίρνουμε οποιαδήποτε κύτταρά του, τα μετατρέπουμε σε βλαστοκύτταρα και μετά σε νευρικά. Έτσι έχουμε κύτταρα δικά του για μελέτη και δοκιμές.»
Έχει συμβεί να εμφανίσουν τέτοια κύτταρα τον εκφυλισμό που παρουσιάζει ο ασθενής;
«Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ, αλλά είναι κύτταρα που προέρχονται από άνθρωπο με εκφυλισμό. Επομένως αν υπάρχει γονιδιακή βλάβη θα εμφανιστεί. Μπορεί όμως να μην πρόκειται για γονιδιακή βλάβη. Ωστόσο, μπορούμε να δοκιμάσουμε φάρμακα να δούμε τοξικότητα, να δούμε διάφορα από αυτά που δοκιμάζουμε.»
Η Βιοτράπεζα είναι κάτι που συζητάτε ότι θα γίνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια στην Ελλάδα έφτασε επιτέλους η στιγμή;
«Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα πραγματικά, που δεν υπάρχουν δείγματα σοβαρά αρχειοθετημένα, δηλαδή Βιοτράπεζα. Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη για την ανάπτυξη θεραπειών. Για να μπορείς να βγάλεις συμπεράσματα από τη μελέτη ενός δείγματος πρέπει να ξέρεις τα πάντα γι αυτό. Αυτό το συμμάζεμα θα γίνει λοιπόν με το Ίδρυμα συντονιστή σε αυτήν την προσπάθεια για τη δημιουργία Εθνικής Τράπεζας Βιολογικού Υλικού. Η Τράπεζα θα είναι δίπλα στο ΙΙΒΕΑΑ, σε χώρο που παραχωρήθηκε από το νοσοκομείο “Σωτηρία”. Τα δείγματα θα φυλάσσονται εδώ και θα υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας μέσω κατάλληλων υπολογιστικών συστημάτων εσωτερικά και εξωτερικά. Πολύ σύντομα λοιπόν, σε ένα χρόνο, θα έχουμε μία πρότυπη μονάδα μεταφραστικής έρευνας, ενώ θα γίνονται και βιοσοδυναμίες φαρμάκων, δηλαδή θα μελετάμε και τα γενόσημα. Αυτό θα είναι μία σημαντική συνδρομή του Ιδρύματος προς τον ελληνικό λαό.»
Ανακαλύπτοντας τα μυστήρια των πρωτεϊνών:
Βρήκα τον Θανάση Αναγνωστόπουλο στο εργαστήριο φασματομετρίας μάζας, απορροφημένο πάνω από το καινούριο επαναστατικό μηχάνημα. Τον υβριδικό φασματογράφο, τον οποίο παρουσιάζει χαμογελώντας όπως ένα παιδί με καινούριο παιχνίδι.
Ποιο μυστήριο της επιστήμης προσπαθείς να λύσεις;
«Κατά κύριο λόγο μελετάμε πρωτεΐνες, δηλαδή τις διαφορές μεταξύ παθολογικών και φυσιολογικών δειγμάτων. Λέγοντας παθολογικές καταστάσεις εννοούμε είτε καρκίνους, είτε ορμονικές διαταραχές, είτε ανωμαλίες στην κύηση. Είναι μία ξεχωριστή τεχνολογία που μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε επιστημονικά διάφορα ερωτήματα και να δώσουμε συγκεκριμένες απαντήσεις. Τελευταία άφιξη στο εργαστήριο είναι ο τελευταίας τεχνολογίας υβριδικός φασματογράφος, ο μοναδικός στην Ελλάδα, που μας επιτρέπει να έχουμε υψηλή διακριτική ικανότητα για εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικές πρωτεΐνες.
Αυτό το μηχάνημα θα δημιουργήσει τάση από μόνο του. Αυτή η προσέγγιση δεν έχει μπει ακόμα στην κλινική πράξη, όμως τα επόμενα χρόνια, τα νοσοκομεία θα γεμίσουν τέτοια μηχανήματα που θα δίνουν απαντήσεις σε πρώιμα στάδια σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Ακόμα βέβαια είναι σε ερευνητικό επίπεδο, όμως είναι σίγουρα το μέλλον. Οι πρωτεΐνες είναι το επόμενο στάδιο από το DNA. Ό,τι ερωτήματα έχουμε θέσει στο DNA κατά κύριο λόγο τα έχουμε απαντήσει, έχει χαρτογραφηθεί και το γονιδίωμα. Τώρα η προσοχή μας είναι στραμμένη στα λειτουργικά μόρια, στα δομικά συστατικά και τα μόρια μεταγωγής σημάτων. Αυτά μας ενδιαφέρει να μελετήσουμε. Αυτό θα γίνει εργαστήριο αναφοράς, γι αυτό ξημεροβραδιαζόμαστε εδώ. Θα βάλω ράντζο για να μην φεύγω καθόλου από δω!»
Από το αυγό της μύγας στο έμφραγμα
Στο κέντρο απεικονιστικής μικροσκοπίας, η Ελένη Λότση μπροστά από δύο οθόνες παρατηρεί κάτι εντυπωσιακές εικόνες.
Τι είναι αυτό που με τόσο προσοχή παρατηρείς;
«Τα 300 θυλακιοκύτταρα στην επιφάνεια του αυγού Δροσόφιλας μύγας. Μελετάμε τη μορφογένεση του σε σχέση με την πρωτεΐνη ILK, απουσία της οποία επηρεάζεται η μη μυϊκή μυοσίνη. Η τελευταία είναι υπεύθυνη για το ελλειψοειδές σχήμα του αυγού. Ο ίδιος ακριβώς μηχανισμός έχει δειχθεί στα ενδοθυλιακά κύτταρα του αγγειακού μας συστήματος. Προφανώς από αυτή τη μελέτη μπορούμε να βγάλουμε πολλά χρήσιμα συμπεράσματα για ασθένειες του καρδιαγγειακού συστήματος»
Τράπεζα ομφαλικού αίματος – μεσεγχυματικών κυττάρων
Την ξενάγηση στην τράπεζα Ομφαλικού Αίματος ανέλαβε μία ακόμη νέα επιστήμονας, η Εφη Παναγούλη.
Ποιες είναι οι χρήσεις του ομφάλιου αίματος και των μεσεγχυματικών κυττάρων αυτή τη στιγμή;
«Οι μονάδες ομφάλιου αίματος που θα εγκριθούν αυτόματα θεωρούνται μοσχεύματα και βρίσκονται στη διάθεση της παγκόσμιας τράπεζας για τη θεραπεία αιμοτολογικών νοσημάτων. Δυστυχώς, η διαδικασία που ακολουθείται για να εγκριθεί μία μονάδα είναι εξαιρετικά αυστηρή βάσει των προτύπων που έχει θέσει ο παγκόσμιος οργανισμός που ελέγχει τις τράπεζες. Έτσι, στις 10 μονάδες που παραλαμβάνονται, στο εργαστήριο φτάνουν οι 5 και τελικά καταψύχονται οι 1-2. Η απόρριψη αγγίζει το 70-75%.
Σε ότι αφορά στην τράπεζα μεσεγχυματικών κυττάρων, τα οποία απομονώνονται από τον ομφάλιο λώρο, αυτά χρησιμοποιούνται κατά κόρον στη θεραπεία νευρολογικών νοσημάτων, κακώσεων αρθρώσεων ή ιστικών, εγκαύματα για παράδειγμα. Μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα οι ασθενείς με ραδιενεργά εγκαύματα, υποβλήθηκαν σε θεραπεία με μεσεγχυματικά κύτταρα, τα οποία απομονώθηκαν από υγιή λιπώδη ιστό του ίδιου του ασθενούς. Ανάλογα χρησιμοποιούνται και στην θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Μάλιστα η μέθοδος εφαρμόζεται στο Γενικό Κρατικό Γεννηματά, σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Τέλος, τα μεσεγχυματικά φαίνεται να κάνουν θαύματα σε περιπτώσεις κακώσεων, με έκχυση στην πάσχουσα περιοχή.»
πηγή : TERRAPAPERS
