[…] Εμείς μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επανάσταση.
Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου [...]
Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου [...]
[…] Ένα σοβαρό πείραμα βαθιάς αλλαγής πρέπει ν’ αρχίσει από τον εαυτό
μας, από τον καθένα μας. Είναι μάταιο να αλλάζουμε μόνο τις εξωτερικές
συνθήκες χωρίς βαθιά εσωτερική αλλαγή.
Η κοινωνία είναι ό,τι είναι ο άνθρωπος΄ αυτό που είναι η σχέση τού ενός με τον άλλο είναι και η δομή της κοινωνίας μιας χώρας.
Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ειρηνική κοινωνία που να έχει νοημοσύνη, αν το άτομο είναι αδιάλλακτο, βάναυσο και ανταγωνιστικό.
Αν από κάθε άνθρωπο λείπει η ευγένεια, η στοργή, η φροντίδα στη σχέση του με τους άλλους, δεν μπορεί παρά να δημιουργεί σύγκρουση, ανταγωνισμό και σύγχυση.
Η κοινωνία είναι επέκταση των ανθρώπων, η κοινωνία είναι προβολή του εαυτού μας. Μέχρι να το συλλάβουμε αυτό, να κατανοήσουμε βαθιά τον εαυτό μας και να τον αλλάξουμε ριζικά, η αλλαγή απλώς του έξω δεν θα δημιουργήσει ειρήνη στον κόσμο ούτε θα φέρει αυτή την ηρεμία και τη γαλήνη που είναι απαραίτητες για ευτυχισμένες σχέσεις σε μια κοινωνία.
Ας μη σκεφτόμαστε, λοιπόν, ν’ αλλάξουμε το περιβάλλον ΄ αυτό θα συμβεί –και πρέπει να συμβεί- αν ολόκληρη η προσοχή μας κατευθύνεται στη μεταμόρφωση του ατόμου, του εαυτού μας και της σχέσης μας με τον άλλο…
Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ειρηνική κοινωνία που να έχει νοημοσύνη, αν το άτομο είναι αδιάλλακτο, βάναυσο και ανταγωνιστικό.
Αν από κάθε άνθρωπο λείπει η ευγένεια, η στοργή, η φροντίδα στη σχέση του με τους άλλους, δεν μπορεί παρά να δημιουργεί σύγκρουση, ανταγωνισμό και σύγχυση.
Η κοινωνία είναι επέκταση των ανθρώπων, η κοινωνία είναι προβολή του εαυτού μας. Μέχρι να το συλλάβουμε αυτό, να κατανοήσουμε βαθιά τον εαυτό μας και να τον αλλάξουμε ριζικά, η αλλαγή απλώς του έξω δεν θα δημιουργήσει ειρήνη στον κόσμο ούτε θα φέρει αυτή την ηρεμία και τη γαλήνη που είναι απαραίτητες για ευτυχισμένες σχέσεις σε μια κοινωνία.
Ας μη σκεφτόμαστε, λοιπόν, ν’ αλλάξουμε το περιβάλλον ΄ αυτό θα συμβεί –και πρέπει να συμβεί- αν ολόκληρη η προσοχή μας κατευθύνεται στη μεταμόρφωση του ατόμου, του εαυτού μας και της σχέσης μας με τον άλλο…
[…] Τι είναι κοινωνία; Δεν είναι δημιούργημα της σχέσης μας, της σχέσης ανάμεσα σε εσάς και σε εμένα και κάποιους άλλους; Οι σχέσεις μας είναι η κοινωνία και η κοινωνία δεν είναι κάτι ξεχωριστό από εμάς.
Επομένως, το ν’ αλλάξουμε τη δομή της τωρινής κοινωνίας χωρίς να
κατανοήσουμε τις σχέσεις μας μεταξύ μας είναι απλώς το να συνεχίζουμε
την τωρινή κοινωνία με τροποποιημένη μορφή.
Η σύγχρονη κοινωνία είναι σάπια, είναι μια διαδικασία διαφθοράς, βίας, μέσα στην οποία υπάρχουν πάντα αδιαλλαξία, σύγκρουση και πόνος΄ και για να επιφέρουμε μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία, της οποίας είμαστε μέρος, πρέπει να υπάρξει κατανόηση του εαυτού μας.
[…] Μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία μπορεί να γίνει όχι μέσα από ιδέες, αλλά μέσα από τη δική μου μεταμόρφωση στη σχέση μου με τους άλλους.
Η κοινωνία προφανώς χρειάζεται μεταμόρφωση –πάντα όλες οι κοινωνίες χρειάζονται μεταμόρφωση. Θα έπρεπε, όμως, αυτή η μεταμόρφωση να βασίζεται σε κάποια ιδέα, δηλαδή στην σκέψη, σε υπολογισμούς, σε έξυπνες διαλεκτικές αποδοχές ή αρνήσεις κι ένα σωρό άλλα; Ή από τη στιγμή που όλα τα μοντέλα το μόνο που δημιουργούν είναι αντιθέσεις, θα έπρεπε μια τέτοια επανάσταση να πραγματοποιηθεί χωρίς κανένα ιδιαίτερο μοντέλο;
Η σύγχρονη κοινωνία είναι σάπια, είναι μια διαδικασία διαφθοράς, βίας, μέσα στην οποία υπάρχουν πάντα αδιαλλαξία, σύγκρουση και πόνος΄ και για να επιφέρουμε μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία, της οποίας είμαστε μέρος, πρέπει να υπάρξει κατανόηση του εαυτού μας.
[…] Μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία μπορεί να γίνει όχι μέσα από ιδέες, αλλά μέσα από τη δική μου μεταμόρφωση στη σχέση μου με τους άλλους.
Η κοινωνία προφανώς χρειάζεται μεταμόρφωση –πάντα όλες οι κοινωνίες χρειάζονται μεταμόρφωση. Θα έπρεπε, όμως, αυτή η μεταμόρφωση να βασίζεται σε κάποια ιδέα, δηλαδή στην σκέψη, σε υπολογισμούς, σε έξυπνες διαλεκτικές αποδοχές ή αρνήσεις κι ένα σωρό άλλα; Ή από τη στιγμή που όλα τα μοντέλα το μόνο που δημιουργούν είναι αντιθέσεις, θα έπρεπε μια τέτοια επανάσταση να πραγματοποιηθεί χωρίς κανένα ιδιαίτερο μοντέλο;
Μια πραγματική επανάσταση μπορεί να γίνει μόνο όταν πάψει να υπάρχει η ιδέα του «εγώ σαν μια οντότητα ξεχωριστή από την κοινωνία΄ και αυτό το «εγώ» θα υπάρχει μόνο όσο θα συνεχίζεται η σκέψη, που είναι η διαμορφωμένη επιθυμία για ασφάλεια με διάφορους τρόπους.
Η κοινωνική επανάσταση –είτε είναι η γαλλική είτε η κομμουνιστική
είτε οποιαδήποτε άλλη- είναι αποτέλεσμα γεγονότων, απρόβλεπτων
περιστάσεων, εννοιών, ιδεών, συμπερασμάτων και, τελικά, το συμπλήρωμα
ενός κύκλου.
[…] Εμείς μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επανάσταση. Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου.
[…] Βλέπει κανείς ότι μια ριζική επανάσταση πρέπει να γίνει στο κέντρο, όχι στην επιφάνεια. Η αλλαγή στην επιφάνεια δεν έχει κανένα νόημα.
[…] Αυτό, λοιπόν που πρέπει σίγουρα να κάνουμε είναι να έχουμε επίγνωση του συνόλου του προβλήματαος, όχι μόνο στο συνειδητό, αλλά κυρίως στο υποσυνείδητο΄ πρέπει να έχουμε επίγνωσή του εσωτερικά, βαθιά.
Ο επιφανειακός νους μπορεί να δώσει αιτίες, εξηγήσεις, μπορεί λογικά να ξεδιαλύνει ορισμένα προβλήματα΄ αλλά όταν ενδιαφερόμαστε για ένα βαθύ πρόβλημα, η επιφανειακή προσέγγιση έχει πολύ μικρή αξία.
Κι εμείς νοιαζόμαστε για ένα πολύ βαθύ πρόβλημα, που είναι πώς να φέρουμε μια αλλαγή, μια επανάσταση στο κέντρο.
Χωρίς αυτή τη θεμελιώδη μεταμόρφωση, οι αλλαγές απλώς στην επιφάνεια δεν έχουν νόημα και οι αναμορφώσεις χρειάζονται διαρκή αναμόρφωση.
[…] Εμείς μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επανάσταση. Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου.
[…] Βλέπει κανείς ότι μια ριζική επανάσταση πρέπει να γίνει στο κέντρο, όχι στην επιφάνεια. Η αλλαγή στην επιφάνεια δεν έχει κανένα νόημα.
[…] Αυτό, λοιπόν που πρέπει σίγουρα να κάνουμε είναι να έχουμε επίγνωση του συνόλου του προβλήματαος, όχι μόνο στο συνειδητό, αλλά κυρίως στο υποσυνείδητο΄ πρέπει να έχουμε επίγνωσή του εσωτερικά, βαθιά.
Ο επιφανειακός νους μπορεί να δώσει αιτίες, εξηγήσεις, μπορεί λογικά να ξεδιαλύνει ορισμένα προβλήματα΄ αλλά όταν ενδιαφερόμαστε για ένα βαθύ πρόβλημα, η επιφανειακή προσέγγιση έχει πολύ μικρή αξία.
Κι εμείς νοιαζόμαστε για ένα πολύ βαθύ πρόβλημα, που είναι πώς να φέρουμε μια αλλαγή, μια επανάσταση στο κέντρο.
Χωρίς αυτή τη θεμελιώδη μεταμόρφωση, οι αλλαγές απλώς στην επιφάνεια δεν έχουν νόημα και οι αναμορφώσεις χρειάζονται διαρκή αναμόρφωση.
[…] Δεν ξέρετε πραγματικά τον εαυτό σας. Το να ξέρετε τον εαυτό σας
σημαίνει ότι ξέρετε την εξαιρετική ικανότητα του νου σας να φωτίζει τις
κρυφές γωνίες της καρδιάς σας΄ σημαίνει ότι ξέρετε πώς λειτουργεί ο νους
σας και αν αυτό που σκέφτεστε είναι δράση ή απλώς αντίδραση΄ σημαίνει
ότι έχετε επίγνωση της πολυπλοκότητας του υποσυνείδητου και ότι βλέπετε
όλους τους υπαινιγμούς και τις νύξεις που το υποσυνείδητο προβάλλει στο
συνειδητό.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Jiddu Krishnamurti, "Εγώ χωρίς εγώ", εκδόσεις Καστανιώτη, 2013. Ανθολόγηση: Νίκος Πιλάβιος. Μετάφραση: Ανθή Ανδρεοπούλου, Νίκος Πιλάβιος
Ο Τζίντου Κρισναμούρτι κατάγεται από οικογένεια Βραχμάνων. Γεννήθηκε το Μάιο του 1895 στο Μαντάναπαλι, ένα μικρό χωριό κοντά στο Μαντράς. Η μητέρα του πέθανε το 1905 και ο πατέρας του, την επόμενη χρονιά, πήγε μαζί με τους τέσσερις γιους του να ζήσει στο Άντιαρ, όπου ήταν τα κεντρικά γραφεία της Θεοσοφικής Εταιρείας, στα οποία τον προσέλαβαν.
Λίγο αργότερα ο Κρισναμούρτι υιοθετήθηκε από την Annie Besant,
πρόεδρο της Θεοσοφικής, που είχε πειστεί ότι το αγόρι ήταν ο Παγκόσμιος
Διδάσκαλος τον οποίο περίμεναν οι θεοσοφιστές σε όλο τον κόσμο. Τρία
χρόνια αργότερα τον πήγαν στην Αγγλία για να μορφωθεί, ενώ ίδρυσαν στο
όνομά του το "Τάγμα του Αστέρα της Ανατολής", που αριθμούσε χιλιάδες
οπαδούς.
Το 1929, όμως, ύστερα από 18 χρόνια, ο Κρισναμούρτι το διέλυσε και
επέστρεψε όλη την περιουσία του πίσω στους δωρητές της. Η αναγγελία της
διάλυσης εκείνη την ημέρα άρχισε έτσι: "Πιστεύω ότι η αλήθεια είναι μια
χώρα χωρίς κανένα μονοπάτι προς αυτήν, και δεν μπορεί να πλησιαστεί μέσα
από κανένα δρόμο, καμιά θρησκεία, καμιά οργάνωση...".
Από τότε ο Κρισναμούρτι -και μέχρι το θάνατό του, το Φεβρουάριο του
1986- συνέχισε να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο μιλώντας, συζητώντας και
ακούγοντας εκατοντάδες ανθρώπους που ήθελαν να τον δουν.
Μιλούσε όπου τον καλούσαν - σε ιδιώτες και μικρά σχολεία, σε
πανεπιστήμια ή στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών στο Los Alamos και στον
Ο.Η.Ε., που τον παρασημοφόρησε για το έργο του, λίγο πριν πεθάνει, το
1985. Ο Κρισναμούρτι ανέπτυξε τη μοναδική, πραγματικά, διδασκαλία του
αντλώντας την από την ίδια του την ύπαρξη και τη ζωή του, αφού δεν είχε
διαβάσει κανενός είδους φιλοσοφικό ή θρησκευτικό βιβλίο.
Έως τώρα έχουν εκδοθεί γύρω στα 80 δικά του βιβλία, ενώ τα πιο πολλά
έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 10 γλώσσες σε όλο τον κόσμο.
Υπάρχουν επίσης καταγραμμένες, σε βιντεοκασέτες και κασέτες ήχου,
δημόσιες ομιλίες του και προσωπικές συζητήσεις του με διάφορους
επιστήμονες και πνευματικούς ανθρώπους, ενώ γι' αυτόν έχουν γράψει
κείμενα ο Άλντους Χάξλεϋ, ο Χένρι Μίλλερ, η Άιρις Μέρντοχ κ.ά.
Ο Κρισναμούρτι υπήρξε τελικώς ένας παγκόσμιος διδάσκαλος. Παρ' όλο
που είχε γεννηθεί από Ινδούς γονείς, δε σταμάτησε να δηλώνει ότι δεν
είχε καμιά εθνικότητα, ότι δε συνέχιζε καμιά παράδοση και δεν ανήκε σε
καμιά οργάνωση. Ο ίδιος βίωσε όλα όσα έλπιζε πως θα μάθουν εκείνοι που
τον άκουγαν.
Ο Κρισναμούρτι άφησε ένα πολύ μεγάλο υλικό από δημόσιες ομιλίες,
συζητήσεις (με δασκάλους, μαθητές, επιστήμονες, σημαντικούς εκπροσώπους
διαφόρων θρησκειών, ιδιώτες), τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές συνεντεύξεις,
γραπτά κείμενα και επιστολές. Ένα μεγάλο μέρος από αυτό το υλικό έχει
καταγραφεί σε βιβλία, κασέτες ήχου και DVD.