«Τα
έχετε όλα σήμερα, τι άλλο θέλετε;», λένε συχνά οι μεγαλύτεροι,
επιρρίπτοντας εμμέσως ευθύνες σε όποιον παραπονείται ότι δεν αισθάνεται
χαρά καίτοι ζει στην κοινωνία της υπερκατανάλωσης. Πράγματι, έχουμε
πολλά, πολύ περισσότερα από τις προηγούμενες γενιές, ακόμα και τις
μεταπολεμικές. Ζούμε στην κοινωνία της αφθονίας και ταυτόχρονα της
«δυστυχίας».
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ανακοίνωση της Παγκόσμιας
Οργάνωσης Υγείας για την κατάσταση του κόσμου και την ψυχική υγεία, η
υφήλιος βρίσκεται στα πρόθυρα άλλης μιας πανδημίας, μιας «σιωπηλής» αλλά
βασανιστικής επιδημίας.
Μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια, η κλινική κατάθλιψη
θα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι
υγειονομικοί φορείς. Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον 450 εκατομμύρια άνθρωποι
σε ολόκληρο τον πλανήτη πάσχουν από ψυχικά νοσήματα, με πρώτες τις
διαταραχές της διάθεσης.
Ο διεθνής υγειονομικός οργανισμός, εξάλλου,
επισημαίνει ότι η κατάθλιψη είναι πολύ πιο διαδεδομένη από άλλα
νοσήματα, όπως παραδείγματος χάριν ο καρκίνος, ο διαβήτης κ. ο. κ., τα
οποία, όμως, προκαλούν πολύ μεγαλύτερο φόβο. Μπορεί για τις άλλες
ασθένειες να γίνονται σημαντικές εκστρατείες πρόληψης και προσπάθειες
θεραπείας, η κατάθλιψη, αντιθέτως, είναι ένα μαύρο σύννεφο που καλύπτει
τα πάντα, χωρίς, όμως, κανείς να μιλάει γι’ αυτό. Δυστυχώς, τα ψυχικά
νοσήματα αποτελούν στίγμα για τον πάσχοντα.
Πριν από μερικούς μήνες, πραγματοποιήθηκε μελέτη από το πανεπιστήμιο
του Μίσιγκαν σε 350 χιλιάδες ανθρώπους από 97 κράτη. Οι Δανοί είναι οι
πιο ευτυχείς άνθρωποι στον κόσμο, ενώ οι κάτοικοι της Ζιμπάμπουε οι
λιγότερο ευτυχισμένοι. Παραδόξως, οι Σουηδοί και οι Φιλανδοί
εκτοπίστηκαν από την πρώτη δεκάδα από το «ντριμ τιμ της ευτυχίας» από το
Πουέρτο Ρίκο, την Κολομβία, ενώ στην 11η θέση πέρασε το Ελ Σαλβαδόρ.
Στη 16η θέση οι κάτοικοι των πανίσχυρων, εύπορων ΗΠΑ. Όπως λένε οι
ερευνητές, η κατάταξη των κρατών σε αυτή την κλίμακα αποδεικνύει ότι
τελικά τα χρήματα δεν γεννούν πάντα την ευτυχία.
Στα
πιο φτωχά κράτη η ευτυχία συνδέεται με την αλληλεγγύη στις μικρές
κοινότητες, τη θρησκευτική πίστη και, όπως υποδεικνύουν οι ειδικοί, τον
πατριωτισμό, κάτι που φαίνεται ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική, όπως
εξάλλου και την κοινωνική ανεκτικότητα και την ισότητα των δύο φύλων.
Μέσα στη θάλασσα της στενοχώριας που βλέπουμε μπροστά
μας, την πανδημία κατάθλιψης που μας επιφυλάσσουν τα επόμενα χρόνια,
ίσως να έφτασε η ώρα να αναρωτηθούμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να
μεταβάλουμε αυτήν την τάση. Μέσα στους ασφυκτικούς ρυθμούς της
καθημερινότητας –που σίγουρα δεν μπορούμε να αφήσουμε πίσω– ίσως θα
έπρεπε να αναζητήσουμε όλα αυτά που μας έκαναν πιο ευτυχείς, ακόμη κι
όταν δεν τα είχαμε όλα.
Της Ευρυδίκης Μπέρση Καθημερινή
