Η κατάθλιψη και η μοναξιά συνδέονται με την συμμετοχή του ατόμου στην κοινωνία. Ένα άτομο με μια φτωχή συμμετοχή στο κοινωνικό δίκτυο είναι πιο επιρρεπές στο να βιώσει τα συναισθήματα της μοναξιάς και της κατάθλιψης. Το κοινωνικό δίκτυο είναι μια ομάδα ανθρώπων που έχουν κοινά ενδιαφέροντα ή κοινές απόψεις δημιουργώντας μια σημαντική διαδραστική σχέση μεταξύ των μελών. Ο αριθμός των κοινωνικών δικτύων που ένα άτομο συμμετέχει καθώς και η ευρωστία των δικτύων αυτών και ο τρόπος με τον οποίο διασυνδέονται τα μέλη τους, έχουν μεγάλη σημασία στην ζωή του ίδιου του ατόμου. Η δύναμη του κάθε κοινωνικού δικτύου επιτρέπει στους ανθρώπους να αισθάνονται μέρος μιας κοινότητας σχέσεων, με απλά λόγια να ανήκουν κάπου, και μετριάζει το συναίσθημα της μοναξιάς.
Η μοναξιά στην Κοινωνία
Οι άνθρωποι που διατηρούν μια υγιή σχέση είναι πιο ευτυχισμένοι και είναι λιγότερο πιθανό να αισθανθούν μοναξιά από εκείνους που δεν διατηρούν μια συναισθηματική σχέση. Βέβαια ένας παράγοντας που προκαλεί μοναξιά είναι η μείωση της επικοινωνίας του ζευγαριού αλλά και η επικοινωνία του ατόμου με τον πυρήνα της οικογένειας. Έρευνα έχει δείξει ότι ο αριθμός των ατόμων που ζουν στο σπίτι μόνα τους (εργένηδες) στις ευρωπαϊκές χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά έχουν ενεργή συμμετοχή σε διάφορα κοινωνικά δίκτυα αισθάνονται τη μοναξιά που βιώνουν στο σπίτι τους, ως μια θετική κατάσταση.
Σε επαγγελματικό επίπεδο υπάρχουν ορισμένες θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τη μοναξιά, για παράδειγμα, θέσεις με πολύωρη απασχόληση ή άτομα που ασχολούνται με εργασία που δεν περιέχει ενεργή επικοινωνία. Οι συνθήκες διαβίωσης, επίσης, συμβάλλουν στην μοναξιά. Η αστική ζωή παρεμποδίζει τη δημιουργία ενός δικτύου κατάλληλων κοινωνικών σχέσεων. Η γρήγορη ρυθμοί της πόλης αποξενώνουν αλλά οι άνθρωποι που έχουν προσαρμοστικότητα σε αυτή την κατάσταση και δημιουργούν εύκολα δεσμούς φιλίας, μειώνουν το αίσθημα της μοναξιάς.
Οι διαφορές μεταξύ της κατάθλιψης και της μοναξιάς
Η μοναξιά και η κατάθλιψη δεν είναι συνώνυμες. Αυτά τα συναισθήματα έχουν εννοιολογικές διαφορές. Η μοναξιά είναι ένα θλιβερό συναίσθημα απομόνωσης από τους άλλους ανθρώπους. Μοναξιά όμως μπορεί κάποιος να βιώσει ακόμη και όταν βρίσκεται μέσα στο πλήθος, στην παρέα του ή στην οικογένειά του, αν αισθάνεται πως οι άλλοι γύρω του δεν τον αγαπούν, δεν τον καταλαβαίνουν ή γενικότερα αν νιώθει το άτομο πως δεν επικοινωνεί καλά με τους γύρω του.
Η κατάθλιψη αποτελεί διαταραχή της διάθεσης όπου το άτομο αποκτά αρνητική οπτική για τον εαυτό του και προκαλεί πτώση στην κοινωνική του δραστηριότητα. Το άτομο έχει μια αρνητική τάση στον τρόπο σκέψης του και πιστεύει πως τίποτα δεν έχει νόημα και δεν μπορεί να αντλήσει ικανοποίηση από πουθενά. Η κατάθλιψη οδηγεί στην κοινωνική απομόνωση. Η μοναξιά και η κατάθλιψη είναι παροδικές διαθέσεις, αλλά όταν παραμένουν για αρκετό διάστημα στο άτομο συχνά προκαλούν ψυχολογικές διαταραχές.
Βέβαια η μοναξιά και η κατάθλιψη έχουν και στενούς συνδετικούς ιστούς. Η παρατεταμένη μοναξιά μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Η κατάθλιψη, από την άλλη, μπορεί να προκαλέσει μια πτώση στην κοινωνική δραστηριότητα του ατόμου και να το οδηγήσει στη μοναξιά. Το τέλος μιας σχέσης μπορεί να οδηγήσει ταυτόχρονα σε κατάθλιψη και σε μοναξιά. Επίσης, κατά τη διάρκεια της εφηβείας, η μοναξιά είναι μια φυσική κατάσταση, που προκαλείται από τις αλλαγές που χαρακτηρίζουν αυτό το στάδιο.
Η κατάθλιψη και η μοναξιά παρουσιάζονται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και τον τρόπο ζωής, την εκπαίδευση, τη θέση του ατόμου στην οικογένεια, την οικονομική κατάσταση, τη θρησκεία, το κλίμα, την επιθυμία για κοινωνικότητα κλπ. Οι εσωστρεφείς άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι επιρρεπείς στη μοναξιά, λόγω της έλλειψης δεξιοτήτων στη δημιουργία σχέσεων με άλλους ανθρώπους.
Καμιά φόρα, βλέπετε, οι τοίχοι που χτίζουμε γύρω μας για να κρατήσουν τη λύπη μακριά, κρατούν απ’ έξω και τη χαρά.
Αυτός που δεν γεμίζει τον κόσμο του με φαντάσματα, μένει στο τέλος μόνος. Antonio Porchia
Η θλίψη είναι μια χώρα. Όταν ζει κανείς μες στη θλίψη, δεν μπορεί να είναι ούτε στην παραλία ούτε στην εξοχή. Christine Orban
Βιβλιογραφία: Πείτε όχι στην μοναξιά, Xandria Williams, Εκδ. ΦυτράκηςΤο Κλειδί της Σκέψης
Η κατάθλιψη, Ανρί Λο – Τιερί Γκαγιάρντα, Εκδ. Τραυλός Π.