Ενας τύπος καρκίνου που λίγοι γνωρίζαμε είναι αυτός τον οποίο οι γιατροί περιγράφουν ως τον «νέο καρκίνο του σεx»....
Αυτό τον όρο χρησιμοποιούσαν οι ειδικοί για να περιγράψουν τον καρκίνο του φάρυγγα από τον οποίο πάσχει ο Αμερικανός ηθοποιός Μάικλ Ντάγκλας, πολύ προτού εκείνος αποφασίσει να μιλήσει με λεπτομέρειες για τη νόσο του και προσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο μολύνθηκε η στοματική και φαρυγγική κοιλότητά του με τον ιό HPV ή ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων.
Ο διάσημος ηθοποιός σύμφωνα με δηλώσεις του έχει τον ογκογόνο παράγοντα HPV 16, έναν από τους περίπου 100 τύπους του ιού καθώς κι έναν από τους δύο ογκογόνους τύπους, ο άλλος είναι ο 38.
Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά τέσσερις είναι οι επικίνδυνοι τύποι του ιού HPV, οι δυο προαναφερθέντες ογκογόνοι και άλλοι δύο, οι 6 και 11, που προκαλούν τα κονδυλώματα, την πιο συχνή σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσο που μαστίζει τους ενεργά σεξουαλικούς ανθρώπους στην εποχή μας. Οι «καρκινογόνοι» τύποι συνδέονται κυρίως με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες και με καρκίνο του στόματος και του φάρυγγα στους άνδρες.
Ο δε τρόπος μετάδοσής τους είναι το σεξ - συμπεριλαμβανομένης κάθε μορφής σεξουαλικής επαφής. Η αιδοιλειξία, την οποία ανέφερε ο Μάικλ Ντάγκλας ως δική του αιτία μόλυνσης, η πεολειξία, η πρωκτική επαφή αποτελούν «ιδανικούς» τρόπους εύκολης μετάδοσης του ιού HPV.
Με 6 εκατ νέες μολύνσεις με HPV ετησίως σε όλο τον κόσμο είναι προφανές ότι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων διεκδικεί δυναμικά μια σημαντική θέση στους ιούς που απειλούν την υγεία και τη ζωή των κατοίκων του πλανήτη, ιδίως των ανεπτυγμένων χωρών.
Μάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιστημόνων του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων των Ηνωμένων Πολιτειών, ο καρκίνος του στόματος και του φάρυγγα έως το 2020 θα ξεπεράσει τον αριθμό των κρουσμάτων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες. Εξήγηση δεν έχει δοθεί ακόμη από τους ειδικούς στο ερώτημα γιατί αυτή η μορφή καρκίνου πλήττει κυρίως τους άνδρες ούτε γιατί τα ογκογόνα στελέχη 16 και 38 προσβάλλουν τη στοματοφαρρυγική κοιλότητα των ανδρών περισσότερο σε σύγκριση με εκείνη των γυναικών.
Πάντως, τα στοιχεία στις ΗΠΑ δείχνουν ότι μέσα σε μια δεκαετία, από το 1998 ως το 2008, τα περιστατικά στοματοφαρυγγικού καρκίνου στον ανδρικό πληθυσμό αυξήθηκαν κατά 36 τοις εκατό. Παράλληλα, άλλαξε το προφίλ του μέσου ασθενούς με αυτόν τον καρκίνο: ενώ μέχρι πρότινος ο ασθενής ήταν άνδρας 60 χρόνων, χρόνιος καταναλωτής αλκοόλ και χρόνιος καπνιστής, πλέον το ηλικιακά όριο έχει πέσει σημαντικά, στα 45 με 50 χρόνια, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν συντρέχουν οι επιβαρυντικοί παράγοντες του αλκοόλ και του τσιγάρου.
Τα ύποπτα συμπτώματα που πρέπει να ανησυχήσουν και να οδηγήσουν σε περαιτέρω έλεγχο είναι ο επίμονος πονόλαιμος, ο βήχας, τα συχνά αποκτήματα στη στοματική κοιλότητα, το πυρηνικό στο λαιμό ή τους λεμφαδένες και η δυσκολία στην κατάποση.
Η στοματική κοιλότητα είναι η αρχή του πεπτικού συστήματος. Στο στόμα διαμορφώνεται ο βλωμός που προωθείται προς τον οισοφάγο για κατάποση και γίνεται αντιληπτή η γεύση της τροφής. Επίσης, με τη βοήθεια της γλώσσας και των οδόντων συντελείται η άρθρωση των φθόγγων και επιτυγχάνεται η κορυφαία για τον άνθρωπο λειτουργία της ομιλίας.
Ο καρκίνος της στοματικής κοιλότητας εμφανίζεται με τη μορφή μικρού ογκιδίου ή έλκους που συχνά συγχέεται με άφθα ή τραυματισμό από δόντι. Σ’ ένα μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων παραγνωρίζεται η βαρύτητα του προβλήματος, τόσο από τον ασθενή όσο και από το γιατρό (συνήθως οδοντίατρο) και πολύ συχνά η τελική διάγνωση γίνεται σε ιδιαίτερα προχωρημένο στάδιο. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ο ασθενής παρουσιάζεται στον ωτορινολαρυγγολόγο με μια μεταστατική τραχηλική ομάδα λεμφαδένων σαν πρώτο σύμπτωμα και στη συνέχεια η αναζήτηση της πρωτοπαθούς εστίας αποκαλύπτει τον υπεύθυνο όγκο στη στοματική κοιλότητα. Για το λόγο αυτό καμία βλάβη που επιμένει πέραν του δεκαημέρου δε θα πρέπει να παραμένει αδιερεύνητη. Άμεσα πρέπει να υποβάλλεται σε βιοψία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αξιολόγηση ορισμένων προκαρκινικών βλαβών όπως είναι η παρουσία λευκών συνήθως ή ερυθρών πλακών στη στοματική κοιλότητα. Οι βλάβες αυτές πρέπει να παρακολουθούνται στενά για την πιθανότητα της κακοήθους εξαλλαγής.
Τελειώνοντας θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι όπως σε όλες τις παθολογικές οντότητες όσο γρηγορότερα γίνει αντιληπτός ο καρκίνος, τόσο αποτελεσματικότερη θα είναι η θεραπεία αλλά και λιγότερο ακρωτηριαστική.
Από πλευράς θεραπευτικής, η χειρουργική εξαίρεση με ταυτόχρονη αισθητική και λειτουργική αποκατάσταση είναι η θεραπεία εκλογής. Σε ορισμένες περιπτώσεις προηγείται ή ακολουθεί ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις υποτροπής.
