6. Ο καλός Σαμαρείτης

Ποιο ευαγγέλιο έχει την Κυριακή;

ΚΥΡΙΑΚΗ Η' ΛΟΥΚΑ (Λουκά κεφ. ι' στίχοι 25-37).  6. Ο καλός Σαμαρείτης. Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το σημερινό Ευαγγέλιο μας φανερώνει με την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, ποιος είναι ο πλησίον μας και τι πρέπει να κάνουμε γι' αυτόν. Ο Κύριος μας διηγείται την ωραιότατη παραβολή του καλού Σαμαρείτη, παίρνοντας αφορμή από την ερώτηση του νομικού (= δασκάλου του μωσαϊκού Νόμου): «Και ποιος είναι πλησίον μου;» (Λουκ. ι' 29). Β. ΚΕΙΜΕΝΟ «Τω καιρώ εκείνω νομικός τις προσήλθε τω Ιησού εκπειράζων αυτόν και λέγων διδάσκαλε, τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω; ό δε είπε προς αυτόν εν τω νόμω τί γέγραπται; πώς αναγινώσκεις; ο δε αποκριθείς είπεν· αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της ισχύος σου και εξ όλης της διανοίας σου, και τον πλησίον σου ως σεαυτόν. Είπε δε αυτώ· ορθώς απεκρίθης· τούτο ποιεί και ζήσει.   Ο δε θέλων δικαιούν εαυτόν είπε προς τον Ιησούν· και τις εστί μου πλησίον; υπολαβών δε ο Ιησούς είπεν· άνθρωπος τις κατέβαινεν από Ιερουσαλήμ εις Ιεριχώ, και λησταίς περιέπεσεν οι και εκδύσαντες αυτόν και πληγάς επιθέντες αάπήλθον αφέντες ημιθανή τυγχάνοντα. Κατά συγκυρίαν δε ιερεύς τις κατέβαινεν εν τη οδώ εκείνη, και ιδών αυτόν αντιπαρήλθεν. Ομοίως δε και Λευίτης γενόμενος κατά τον τόπον ελθών και ιδών αντιπαρήλθε. Σαμαρείτης δε τις οδεύων ήλθε κατ’ αυτόν, και ιδών αυτόν εσπλαγχνίσθη, και προσελθών κατέδησε τα τραύματα αυτού επιχέων έλαιον και οίνον, επιβιβάσας δε αυτόν επί το ίδιον κτήνος ήγαγεν αυτόν εις πανδοχείον και επεμελήθη αυτού- και επί την αύριον εξελθών, εκβαλών δύο δηνάρια έδωκε τω πανδοχεί και είπεν αυτώ - επιμε-λήθητι αυτού, καί ό, τι αν προσδαπανήσης, εγώ εν τω επανέρχεσθαί με αποδώσω σοι.   Τις ούν τούτων των τριών πλησίον δοκεί σοι γεγονέναι του εμπεσόντος εις τους ληστάς; ο δε είπεν ο ποιήσας το έλεος μετ’ αυτού.  Είπεν ουν αυτώ ο Ιησούς- πορεύου και συ ποίει ομοίως».  Εκείνο τον καιρό κάποιος νομικός πλησίασε τον Ιησού πειράζοντας τον και λέγοντας· Διδάσκαλε, τι πρέπει να κάνω για να κληρονομήσω την αιώνια ζωή; Και ο Ιησούς του είπε· Τι είναι γραμμένο στο Νόμο; Πώς διαβάζεις; Και ο νομικός αποκρίθηκε και είπε· Θα αγαπήσεις τον Κύριο που είναι ο Θεός σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή και με όλη σου τη δύναμη και με όλη σου τη σκέψη και τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου. Τότε του είπε ο Ιησούς· Ορθά αποκρίθηκες- αυτό να κάνεις και θα ζήσεις. Μα ο νομικός, θέλοντας να δικαιολογηθεί είπε στον Ιησού· Και ποιος είναι ο πλησίον μου; Τότε παίρνοντας λόγο ο Ιησούς είπε. Ένας άνθρωπος κατέβαινε από τα Ιεροσόλυμα στην Ιεριχώ και έπεσε στα χέρια ληστών οι ληστές αφού τον έγδυσαν και τον έδειραν, έφυγαν και τον αφήκαν μισοπεθαμένο. Έτυχε τότε και κατέβαινε στο δρόμο εκείνο ένας ιερέας που τον είδε και προσπέρασε το ίδιο και ένας λεβίτης, που βρέθηκε σ εκείνο τον τόπο, ήλθε, είδε και προσπέρασε. Και κάποιος Σαμαρείτης που οδοιπορούσε ήλθε προς τα εκεί και όταν τον σπλαχνίστηκε- και αφού πλησίασε του έδεσε καλά τα τραύματα πλένοντας τα με κρασί και βάζοντας επάνω λάδι και αφού τον ανέβασε στο ζώο του τον έφερε στο πανδοχείο και τον φρόντισε. Και την άλλη μέρα που έφυγε έβγαλε και έδωκε δυο δηνά ρια στον πανδοχέα, και του είπε: φρόντισε τον και αν τύχει και ξοδέψεις κάτι παραπάνω, εγώ στο γυρισμό μου θα στο πληρώσω. Ποιος λοιπόν σου φαίνεται πως από αυτούς τους τρεις έγινε πλησίον σ εκείνον που έπεσε στα χέρια των ληστών; Και ο νομικός είπε- εκείνος που τον πόνεσε και τον κοίταξε. Του είπε λοιπόν ο Ιησούς- Πήγαινε και κάνε και συ το ίδιο.  Γ. ΑΝΑΛΥΣΗ - ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ 1. Ο νομικός ήταν ο πολυδιαβασμένος άνθρωπος της εποχής του. Μελετούσε και εξηγούσε το Νόμο. Νόμιζε πως μπορεί με τις ατέλειωτες συζητήσεις του να πειράζει τον Ιησού. Ο Κύριος όμως του έδωσε να καταλάβει πως άλλο πράγμα είναι να είσαι διαβασμένος και να κάνεις τον έξυπνο, και άλλο είναι να είσαι καλός και χρήσιμος στην κοινωνία. Η παραβολή του καλού Σαμαρείτη είναι από τα ωραιότερα κείμενα του ιερού Ευαγγελίου. Η αγάπη μας προς τον πλησίον που μπορεί μάλιστα να είναι Και ο εχθρός μας αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για να κληρονομήσουμε τον Παράδεισο. Είναι η κοινωνία της αγάπης του Θεού μι; τους πιστούς ανθρώπους. Η διαγωγή του ιερέα απέναντι στον πληγωμένο είναι απαράδεκτη. Ο ιερέας αγαπούσε περισσότερο από τους άλλους Τον εαυτό του. Φοβήθηκε μήπως την ώρα που θα βοηθούσε τον Πληγωμένο ξαναπερνούσαν και πάλι οι ληστές οπότε μπορεί να Τον κακοποιούσαν και να τον σκότωναν. Γι αυτό και πήρε εύκολα την απόφαση του. Έκανε πως δεν είδε το δυστυχισμένο άνθρωπο και έτσι συνέχισε το δρόμο του χωρίς καμιά φροντίδα για τον πλησίον, τον αδελφό του. Την ίδια ακριβώς απαράδεκτη διαγωγή έδειξε και ο Λεβίτης, που αδιαφόρησε για τον πληγωμένο άνθρωπο και προχώρησε στη δουλειά του. Ο τρίτος οδοιπόρος ήταν Σαμαρείτης. Πλησίασε το δύστυχο άνθρωπο και άρχισε να τον περιποιείται, παρόλο που ανά γνώρισε ότι είναι Ιουδαίος, δηλαδή ο εχθρός του. Του πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες και ύστερα τον παράδωσε στο πανδοχείο για να τον φροντίσουν καλύτερα. Λησμόνησε τον εαυτό του, ξέχασε τους φόβους και τους κινδύνους των ληστών και πρόσφερε στον εχθρό του ό,τι πιο πολύτιμο είχε: τη ν αγάπη του μέσα από την καρδιά του. 4. Ο Κύριος μας βοηθάει να καταλάβουμε ότι ο πλησίον είναι ο κάθε συγκεκριμένος άνθρωπος, που βρίσκεται πολύ κοντά μας. Ο Χριστός θέλει να δείχνουμε πάνω στην πράξη την αγάπη μας στο συνάνθρωπο μας. Μπορούμε να αρχίζουμε από τους ανθρώπους της οικογένειας μας, της γειτονιάς μας, της ενορίας μας, του σχολείου μας. Ο καθένας θέλει την αγάπη και τη βοήθεια μας. Δεν πρέπει να την αρνούμαστε, αν θέλουμε να εφαρμόζουμε το θέλημα του Κυρίου στη ζωή μας. Έχουμε τους συμμαθητές και τους γνωστούς μας. Ο καθένας έχει τις ανάγκες του και μπορούμε εμείς να τον βοηθήσουμε με την αγάπη μας. Ας κάνουμε και μείς κάτι γι αυτούς για να βοηθούμε πάνω στα πράγματα τον πλησίον μας. Δ ΔΙΔΑΓΜΑ: «Ο ποιήσας το έλεος μετ΄ αυτού (= είναι ο πραγματικός πλησίον). Πορεύου (= πήγαινε) και συ ποίει ομοίως ( = κάνε και συ το ίδιο) (Λουκά ι 37). Ε ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΚΚΛ. ΠΑΤΕΡΩΝ «Δεν ονόμασε πλησίον ούτε τον ιερέα, ούτε το Λεβίτη, αλλά εκείνον, που σύμφωνα με τις θρησκευτικές αντιλήψεις χαρακτηριζόταν από τους Ιουδαίους ως παραπεταμένος. Δηλαδή, εννοώ το Σαμαρείτη, εκείνο τον αποξενωμένο εχθρό. Μόνον αυτόν χαρακτήρισε ως αληθινά πλησίον, επειδή εφάρμοσε την πραγματική αγάπη και το έλεος» (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος). ΣΤ ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1.       Τι μας διδάσκει η παραβολή του καλού Σαμαρείτη; 2.       Ποιος είναι ο πραγματικός πλησίον μας; 3.       Τι σημεία υπογραμμίζεις από τη διαγωγή του καλού Σαμαρείτη;