Ένα από τα πλέον συχνά προβλήματα των χεριών, ιδιαίτερα στις γυναίκες, είναι το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
Στοιχεία ανατομικής
Το μέσο νεύρο πορεύεται κατά μήκος της παλαμιαίας επιφάνειας του αντιβραχίου και καταλήγει στα δάχτυλα, αφού διέλθει μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα. Ο τελευταίος είναι ένας οστεο-ινώδης σωλήνας, το έδαφος του οποίου αποτελούν τα οστά του καρπού και την οροφή του ο εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού. Το περιεχόμενό του, εκτός από το μέσο νεύρο, είναι οι εννέα τένοντες που εκτελούν τις κινήσεις κάμψης των δαχτύλων και του αντίχειρα. Ο σωλήνας είναι ανένδοτος, με άλλα λόγια δεν μπορεί να διαταθεί και οποιαδήποτε αύξηση του όγκου των περιεχόμενων ιστών οδηγεί αναπόφευκτα σε πίεση του μέσου νεύρου, που είναι και το πιο ευπαθές.
Αιτιολογία
Τα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν σε πίεση του μέσου νεύρου στον καρπιαίο σωλήνα είναι πολλά. Τα πλέον συνήθη είναι:
- Έντονη χρήση των χεριών
- Επαναλαμβανόμενες κινήσεις κάμψης του καρπού
- Κατάγματα-εξαρθρήματα στο κάτω άκρο της κερκίδας και στα οστά του καρπού
- Φλεγμονώδεις παθήσεις, με συνηθέστερη τη ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Ενδοκρινολογικές διαταραχές, όπως o υπερθυρεοειδισμός ή οι ορμονικές διαταραχές μετά την εμμηνόπαυση και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- Μεταβολικά νοσήματα, κυρίως ο σακχαρώδης διαβήτης
- Ανατομικές ανωμαλίες
- Τοπικοί όγκοι
Διάγνωση
Τα συμπτώματα συνίστανται κυρίως σε μούδιασμα των δαχτύλων που νευρώνονται από το μέσο νεύρο, δηλαδή του αντίχειρα, του δείκτη, του μέσου και του μισού παράμεσου. Τα δάχτυλα που εμπλέκονται περισσότερο είναι ο δείκτης και ο μέσος.
Στην αρχή το μούδιασμα έρχεται και παρέρχεται, ενώ αργότερα γίνεται μόνιμο, εμφανίζεται κυρίως τις πρωινές ώρες και πολλές φορές ξυπνά την/τον άρρωστο. Τα συμπτώματα αυτά, για άγνωστο λόγο, υποχωρούν ή βελτιώνονται με την ανύψωση του μέλους και επιδεινώνονται όταν ο καρπός βρίσκεται σε κάμψη, όπως, π.χ., κατά την οδήγηση ή το διάβασμα της εφημερίδας.
Συχνά εμφανίζεται πόνος στο κέντρο του καρπού, στη μεσότητα του αντιβραχίου και στον αγκώνα, ενώ μερικές φορές μπορεί να φτάσει μέχρι το βραχίονα και τον ώμο. Υπαισθησίες ή παραισθησίες μπορεί να υπάρχουν σε ολόκληρο το χέρι και η απώλεια της αίσθησης οδηγεί σε αδυναμία σταθερής σύλληψης, με αποτέλεσμα να πέφτουν τα αντικείμενα από το χέρι. Σε περιπτώσεις παραμέλησης, εμφανίζεται μυϊκή αδυναμία που εκδηλώνεται με αδυναμία πλήρους χρησιμοποίησης του αντίχειρα.
Η διάγνωση επιτυγχάνεται με τη σωστή κλινική εξέταση και επιβεβαιώνεται με τον εργαστηριακό έλεγχο (ηλεκτρομυογράφημα). Πρέπει να σημειωθεί ότι σε σημαντικό ποσοστό ασθενών το ηλεκτρομυογράφημα δεν επιβεβαιώνει την κλινική εκτίμηση, η οποία θεωρείται και η πλέον σημαντική. Σπανιότερα, απαιτούνται ειδικές εξετάσεις για τον καθορισμό της αιτιολογίας της νόσου.
Θεραπεία
Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική.
Ελαφρές μορφές αντιμετωπίζονται με νυχτερινούς νάρθηκες και αποφυγή κίνησης ή κάμψης του καρπού. Η ανάπαυση οδηγεί στη μείωση του ερεθισμού της περιοχής. Ταυτόχρονα, η χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ενισχύει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Η έγχυση κορτιζόνης στον καρπιαίο σωλήνα έχει προταθεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική αγωγή, καθώς και σε αυτούς με έντονα συμπτώματα, είναι απαραίτητη η χειρουργική διάνοιξη.
Η εγχείρηση γίνεται με τοπική αναισθησία στην περιοχή του καρπού. Η τομή είναι επιμήκης, τρία εκατοστά περίπου και η αποσυμπίεση του μέσου νεύρου επιτυγχάνεται κατόπιν διατομής του εγκάρσιου συνδέσμου. Τα τελευταία χρόνια η ενδοσκοπική διάνοιξη (χωρίς, δηλαδή, μεγάλη τομή δέρματος) πραγματοποιείται σε επιλεγμένους ασθενείς. Μετεγχειρητικά, εφαρμόζεται επίδεση για διάστημα δύο, τριών εβδομάδων. Το χέρι επανέρχεται σε καθεστώς πλήρους δραστηριότητας σε τέσσερις έως έξι εβδομάδες.
Αντωνακάκης Ε. Σωκράτης
Γενικός Χειρουργός
Πηγάδια Καρπάθου
τηλ. 6974 139 931
