Είπε ο Ιησούς στον Θωμά,
‘επειδή με είδες πίστεψες.
Μακάριοι είναι εκείνοι που δεν με είδαν και όμως πίστεψαν.-Ιωάννη 20.29
Ένας προβληματιζόμενος νέος πολύ συχνά "πέφτει στα χέρια" ενός βαρετού θεολόγου, ο οποίος επειδή ποτέ δεν πήγε πέρα από τα σχολικά του βιβλία, έχει κατανοήσει ατελώς τα πράγματα. Ξεχειλίζει αποσπασματικούς κανόνες, χωρίς να έχει συλλάβει την αρχή κανενός από αυτούς. Ο νέος τον πλησιάζει υποκινούμενος από ένα ασυνήθιστο αίσθημα, από μια σπίθα μιας ζωντανής ελπίδας, από μια απέραντη φαντασία που χωράει μέσα στον κύκλο της θεολογίας, τον κόσμο της φύσης καθώς και τον ακόμα μεγαλύτερο κόσμο της ανθρωπότητας. Γιατί για τον νέο τα έργα του Πατέρα καλύπτουν τα πάντα. Δεν έχει μάθει ακόμα να ξεχωρίζει τον Θεό από την φύση, τη Θεία Πρόνοια από τη χάρη, την αγάπη από την κακία. Έρχεται, θα λέγαμε, με την καρδιά του γεμάτη, και η απάντηση που παίρνει από τον βαρετό θεολόγο είναι:
- Ο Θεός δεν είπε τίποτα γι’ αυτό το θέμα στο ευαγγέλιο, επομένως δεν έχουμε το δικαίωμα να πιστεύουμε κάτι σχετικά με αυτό. Είναι καλύτερα να μην υποθέτεις για τέτοιου είδους θέματα. Όσο ελκυστικό και αν μοιάζει σε εμάς, εμείς δεν έχουμε καμμιά απάντηση! Δεν μας έχει αποκαλυφθεί!
Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι ανίκανος να υποπτευθεί, πως ό,τι παρέμεινε κρυμμένο απ’ αυτόν, μπορεί να έχει αποκαλυφθεί στον νέο. Με την εξουσία, επομένως, που του προσδίδουν χρόνια άγνοιας, ευνουχίζει τον νεαρό, αφού (αυτός ο θεολόγος) δεν πιστεύει σε άλλη Αποκάλυψη πέρα από την Βίβλο, και μόνο στο λόγο της. Γι’ αυτόν (τον θεολόγο), όλη η Αποκάλυψη σταμάτησε και θάφτηκε στη Βίβλο, για να ξεθαφτεί με δυσκολία και να ενωθεί ξανά σε έναν άρτιο σκελετό μεταφυσικού και νομικού επινοήματος, με απώτερο σκοπό η αγάπη του Θεού να δράσει χωρίς κανένα έλεγχο από τα δημιουργήματά του!
Αλλά για εκείνον που θέλει να ζήσει στο έπακρο την θεϊκή εικόνα της ύπαρξής του, χωρίς να θέλει να περιορίσει τον εαυτό του σε μια αποσπασματική γωνία της Βασιλείας του Θεού, αφήνοντας τα υπόλοιπα επιδόρπιο στους δαίμονες, χιλιάδες ερωτήματα θα ανακύψουν, τα οποία η Βίβλος ούτε που αγγίζει. Μήπως πράγματι δεν πρέπει να ασχολείται με τέτοια ερωτήματα; Μήπως αυτά βρίσκονται πέρα από τα όρια της ευθύνης του;
- Ξέχασέ τα, λέει ο βαρετός θεολόγος.
- Δεν μπορώ, απαντάει ο νεαρός. Από τις απαντήσεις αυτών των ερωτήσεων εξαρτάται, όχι μόνο η απαραίτητη "ησυχία" του μυαλού μου, χωρίς την οποία καμία πράξη δεν είναι δυνατή, αλλά και καθαυτός ο τρόπος ζωής μου.
- Άσε τουλάχιστον τις ερωτήσεις μέχρις ότου ο Θεός επιλέξει να σου δώσει εξηγήσεις, αν το κάνει ποτέ.
- Όχι! Η ύπαρξη των ερωτήσεων υπαινίσσεται και την ύπαρξη απαντήσεων. Εκείνος έβαλε τις ερωτήσεις στην καρδιά μου, Αυτός κρατάει και τις απαντήσεις στη δική Του καρδιά. Σ’ Αυτόν θα τις αναζητήσω. Θα περιμένω, όχι όμως προτού χτυπήσω την πόρτα Του. Θα κάνω υπομονή, όχι όμως προτού Του ζητήσω. Θα ψάχνω μέχρι να βρω. Έχει κάτι για μένα. Η προσευχή μου θα κατευθυνθεί ενώπιον του Κυρίου της ζωής μου.
Αλήθεια, θα ήταν λυπηρό εάν η Βίβλος μας είχε πει όλα όσα ο Θεός θέλει να πιστεύουμε.
Απεναντίας, η ίδια η Βίβλος διαψεύδει αυτή την αντίληψη. Σε κανένα σημείο δεν ζητά να την δούμε σαν τον Λόγο, την Οδό, την Αλήθεια. Η βίβλος μας οδηγεί στον Ιησού, την Αποκάλυψη του Θεού. Ο Χριστός είναι εκείνος στον οποίο "βρίσκονται κρυμμένοι όλοι οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσης", και όχι η Βίβλος, που λειτουργεί μόνο ως καθοδήγηση σε Εκείνον. Και γιατί μαθαίνουμε ότι αυτοί οι θησαυροί είναι κρυμμένοι σε Αυτόν που είναι η Αποκάλυψη του θεού; Δεν είναι άραγε κρυμμένοι σε Αυτόν με σκοπό να φανερωθούν σε μας στον κατάλληλο χρόνο; Δηλαδή όταν τους έχουμε ανάγκη; Δεν είναι άραγε η απόκρυψή τους σ’ Αυτόν, το ενδιάμεσο βήμα προς την αποκάλυψή τους σε εμάς; Δεν είναι αυτός η Αλήθεια· Η Αλήθεια για τους ανθρώπους; Δεν είναι αυτός ο ανώτατος Ιερέας των αδελφών του; Αυτός που μπορεί να απαντήσει σ’ όλες τις έντονες ανησυχίες που τους ζώνουν; Γιατί είναι η καρδιά Του που
Περιέχει την τέλεια μορφή του καλού, της σοφίας, της δικαιοσύνης!
Ο Δίδυμος ο τυφλός μας λέει: "Χωρίς αμφιβολία, όσα δεν ξέρουμε τώρα, θα τα μάθουμε στη μέλλουσα ζωή". Φυσικά και μπορεί να υπάρχουν πράγματα που η μετάβαση σε μια άλλη υπαρκτική κατάσταση θα τα διαφωτίσει. Όμως για τις ερωτήσεις που μας παιδεύουν εδώ, πρέπει να ψάξουμε τις απαντήσεις εδώ, και αν δεν βρούμε απαντήσεις εδώ, τότε πρέπει να ψάξουμε εκεί μέχρι να βρούμε τις απαντήσεις. Υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα κρυμμένα στον Χριστό απ’ όσα θα μπορέσουμε ποτέ να μάθουμε, είτε εδώ είτε στην μέλλουσα ζωή. Εκείνοι όμως που ξεκινάνε πρώτοι να αναζητούν, θα γευτούν πιο γρήγορα τη χαρά της Αποκάλυψης. Και μ’ αυτούς Εκείνος θα είναι περισσότερο ευχαριστημένος, αφού η βραδύτητα των μαθητών Του ήταν αυτή που Τον στενοχωρούσε από παλιά. Το να λέμε πως πρέπει να περιμένουμε για την άλλη ζωή, για να κατανοήσουμε Αυτόν που ήρθε στον δικό μας κόσμο να θυσιάσει τον εαυτό Του για μας, μου μοιάζει με ηλιθιότητα ανάλογη ενός εκκοσμικευμένου και ράθυμου πνεύματος. Ο Υιός του Θεού είναι ο Διδάσκαλος των ανθρώπων, αφού τους έδωσε το Πνεύμα του, το Πνεύμα δια του οποίου γνωρίζουμε τα μυστήρια του Θεού, και το οποίο Πνεύμα λειτουργεί στον άνθρωπο ως το μυαλό του Χριστού. Η μεγάλη αίρεση της Εκκλησίας σήμερα είναι η απιστία σε αυτό το Πνεύμα. Το σώμα της εκκλησίας δεν πιστεύει ότι το Πνεύμα έχει μια Αποκάλυψη για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, μια Αποκάλυψη τόσο διαφορετική από την Αποκάλυψη της Βίβλου, όσο διαφέρει και το φαγητό σαν υλικό τη στιγμή που περνάει στο μυαλό και στα νεύρα, από το ψωμί και το κρέας. Αν για μία στιγμή γεμίζαμε με τη σκέψη του Χριστού θα βλέπαμε πως η Βίβλος έχει κάνει τη δουλειά της, ο σκοπός της έχει πληρωθεί, και έχει περάσει στην άκρη για μας. Πως από τη Βίβλο και μετά ο Λόγος του Θεού μπορεί να μείνει μαζί μας για πάντα. Η μόνη χρήση της Βίβλου είναι στο να μας δείχνει το Χριστό, μέσω του οποίου μπορούμε να γνωρίσουμε τον Πατέρα του και Πατέρα μας, τον Θεό του και Θεό μας. Μέχρι λοιπόν, να Τον γνωρίσουμε, ας έχουμε την Βίβλο σας τη σελήνη στα σκοτάδια μας δια της οποίας ταξιδεύουμε προς την Ανατολή, και όχι σαν τον ήλιο απ’ όπου προέρχεται το φώς της, και προς την κατεύθυνση του οποίου πρέπει να πηγαίνουμε έτσι ώστε, όταν τον συναντήσουμε, να μην έχουμε πλέον ανάγκη τον "καθρέφτη" που αντανακλούσε την λαμπρότητά του.
Όμως η ερμηνεία του πνεύματος δεν είναι ο σκοπός μου εν προκειμένω, αν και, αν δεν αληθεύουν όσα είπα, όλη η θρησκεία μας θα ήταν μάταιη, εξ ίσου του Αποστόλου Παύλου όσο και του Σωκράτη. Αυτό που θέλω να πω και να δείξω είναι πως ένας άνθρωπος θα ευχαριστήσει το Θεό περισσότερο με το να πιστέψει κάποια πράγματα που δεν του έχουν πει, παρά να περιορίσει την πίστη του σε εκείνα τα πράγματα που έχουν ειπωθεί με ακρίβεια. Όσα ειπώθηκαν με ακρίβεια έχουν σκοπό να ξυπνήσουν μέσα μας την ικανότητα να δούμε την αλήθεια, την πνευματική επιθυμία, την προσευχή για εκείνα τα πράγματα που ο Θεός θα δώσει σε όσους τα ζητάνε.
"Όμως αυτό δεν είναι ένα επικίνδυνο δόγμα; Δεν θα οδηγήσει έναν άνθρωπο να πιστεύει εκείνα που του αρέσουν περισσότερο, ακόμα και να προσεύχεται για εκείνα που του αρέσουν περισσότερο; Και όλη αυτή η αυτοπεποίθηση δεν θα τον οδηγήσει στην αλαζονεία;"
Αν αληθεύει ότι το Πνεύμα παλεύει με το πνεύμα μας, αν αληθεύει ότι ο Θεός παιδαγωγεί τον άνθρωπο, μπορούμε να εμπιστευτούμε όλες αυτές τις άρρωστες καταστάσεις, με ασφάλεια, στα χέρια Του. Αν ο άνθρωπος έχει παρέα του τον Χριστό, είναι πιο ασφαλής με Αυτόν παρά με εκείνους που διασφαλίζουν τη σιγουριά τους με το να μένουν προσηλωμένοι στα παραδεδομένα και να μην τολμούν τίποτα. Αν δεν έχει μάθει ακόμα σε τι να ελπίζει και να περιμένει, ο Θεός θα του το κάνει γνωστό. Θα λάβει κάτι διαφορετικό από αυτό για το οποίο προσευχήθηκε. Αν προσεύχεται στο Θεό για κάτι που δεν είναι καλό, η απάντηση θα έρθει στις φλόγες της φωτιάς που κατακαίει. Αυτές σύντομα θα τον επαναφέρουν στα ‘πνευματικά’ λογικά του. Αλλά είναι πολύ προτιμότερο γι’ αυτόν να παιδαγωγηθεί αυστηρά, παρά να πορεύεται με βήμα χελώνας στην περιπέτεια της πνευματικής ζωής. Και όσον αφορά την αλαζονεία, δεν έχω δει τίποτα που να την ταΐζει περισσότερο ή να την οδηγεί σε πιο ακραίες μορφές, από την τυπολατρία!
Και σε ποιον άραγε πρέπει ένας άνθρωπος, που δημιουργήθηκε από τα χέρια του ευλογημένου Θεού, να ψάξει αυτό που του αρέσει περισσότερο, αν όχι στον ίδιο τον Θεό; Αν πράγματι μας έχει δοθεί να συνειδητοποιήσουμε πως ο Θεός είναι ο Πατέρας μας, όπως μας δίδαξε ο Κύριος, τότε ας προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα και να καταλάβουμε πως είναι πολύ περισσότερα από πατέρας. Πως η εγγύτητά του σε εμάς είναι πιο πάνω από την προσωποποίηση της ιδανικής εικόνας του πατέρα. Πως η πατρότητα του Θεού είναι ένα βήμα πριν την θεότητα για όσους μπορούν να την δεχτούν! Αυτό που ένας άνθρωπος θέλει περισσότερο μπορεί να είναι θέλημα Θεού, μπορεί να είναι η φωνή του Πνεύματος που παλεύει με το πνεύμα του, και όχι ενάντια σε αυτό. Και αν, όπως είπα, δεν είναι έτσι, αν αυτό που ζητά δεν είναι σύμφωνο με το Θέλημά Του, τότε υπάρχει η φωτιά που κατακαίει. Ο κίνδυνος βρίσκεται, όχι στο να ζητήσουμε από το θεό κάτι που δεν είναι καλό, ούτε στο να ελπίζουμε να μας το δώσει, αλλά στο να μην του ζητήσουμε, στο να μην τον εμπιστευόμαστε.
Το θέμα μπορεί ν’ αφεθεί με ασφάλεια στα χέρια του Θεού.
Αμφιβάλλω όμως εάν κάποιος άνθρωπος μπορεί να ζητήσει κάτι κακό από τον Θεό. Σίγουρα κάποιος που άρχισε να προσεύχεται σ’ αυτόν είναι αρκετά μεγάλο παιδί ώστε να ξεχωρίζει το καλό από το κακό, όταν έχει φτάσει τόσο κοντά του, και δεν τολμά να προσευχηθεί γι’ αυτό. Αν μου πείτε για τον Δαβίδ που προσευχόταν με τόσο φοβερά λόγια ενάντια στους εχθρούς του, απαντώ πως πρέπει να τον διαβάσετε έχοντας πλήρη γνώση για τον άνθρωπο τον ίδιο και την ιστορία του! Θυμηθείτε, πως είναι αυτός που, κουβαλώντας την φλογισμένη καρδιά ενός ανατολίτη, όταν ο μεγαλύτερος εχθρός του έπεσε στα χέρια του, αντί να πάρει την εκδίκηση που άρμοζε σε έναν ανατολίτη, αρκέστηκε στο να του σκίσει το ένδυμα. Αυτό που επιθυμούσε στην ψυχή του ήταν δικαιοσύνη, έστω και αν οι προσευχές του περιείχαν βαριές λέξεις. Ο Θεός τον άκουσε και του έδωσε αυτό που τον ευχαριστούσε. Για έναν καλό άνθρωπο τελικά, "η εκδίκηση είναι", όπως λέει ο Λόρδος Μπέικον, "ένα είδος άγριας δικαιοσύνης". Και εύκολα ικανοποιείται.
Όμως ήθελα να γράψω μάλλον για την ελπίδα, παρά για προσευχές.
Τι θα σκεφτόμουν για το παιδί μου, αν συνειδητοποιούσα πως περιόριζε την εμπιστοσύνη του σε μένα και ήλπιζε μόνο στις λίγες υποσχέσεις που με είχε ακούσει να ψελλίζω! Η εμπιστοσύνη που αυτοπεριορίζεται στις υποσχέσεις του Θεού, μου μοιάζει να γεύεται τον μηδαμινό χαρακτήρα μιας τέτοιας πίστης του παιδιού μου. Αρκετά καλή για έναν παγανιστή, αλλά για έναν χριστιανό μια μίζερη και αξιοθρήνητη πίστη. Όσοι επαναπαύονται σε μια τέτοια πίστη θα αισθανόντουσαν ακόμα πιο άνετα αν είχαν συμβόλαιο με το Θεό αντί για τον Λόγο του, τον οποίο βλέπουν όχι σαν απόρροια του χαρακτήρα Του αλλά σαν εχέγγυο της τιμής Του! Προσπαθούν να πιστέψουν στην αλήθεια του λόγου Του, αδυνατούν όμως να κατανοήσουν την αλήθεια της ύπαρξής Του. Παρακινούν τους εαυτούς τους να εμπιστευτούν τον όρκο Του, σε Αυτόν όμως δεν πιστεύουν, γιατί δεν Τον γνωρίζουν. Επομένως δεν είναι περίεργο που δυσπιστούν στα σκιρτήματα της καρδιάς που είναι η δική Του έλξη προς ένα άνθρωπο να ‘ρθει κοντά Του, όπως ο ήλιος και το φεγγάρι έλκουν την θάλασσα προς τον ουρανό. Αδερφέ μου, αδερφή μου, αν τέτοια είναι η πίστη σου, δεν πρέπει να σταματήσεις εκεί. Πρέπει να ξεπεράσετε τα δεσμά του νόμου τα οποία ονομάζετε χάρη, γιατί δεν υπάρχει τίποτα από τη Χάρη μέσα τους. Αυτός δεν φοβάται όταν Τον πλησιάζετε υπεροπτικά. Εσείς είστε αυτοί που φοβάστε να Τον πλησιάσετε. Αυτός δεν προστατεύει την αξιοπρέπειά Του. Εσείς είστε αυτοί που φοβάστε μήπως σας διώξει μακριά όπως έκαναν και οι απόστολοι στα παιδιά. Εσείς είστε αυτοί που έχετε σε τόσο μεγάλη υπόληψη τις ψυχές σας και φοβάστε τόσο πολύ μήπως χάσετε τη ζωή σας, που δεν τολμάτε να πλησιάσετε την όντως Ζωή, μήπως και σας καταπιεί!
Θεέ μας, θα σε εμπιστευτούμε! Άραγε δεν θα διαπιστώσουμε πως είσαι αντάξιος της πίστης μας; Μια μέρα, θα γελάμε με τους εαυτούς μας μέχρι χλευασμού που ζητούσαμε τόσα λίγα από σένα, γιατί αυτά που εσύ δίνεις δεν περιορίζονται μόνον στις ελπίδες μας!
Πόσο ολιγόπιστοι είμαστε! "Τα πάντα," - αναφέρω τα λόγια από τη Βίβλο σου, ή μάλλον αναφέρω τα λόγια μιας θείας ψυχής που ήξερε τον Κύριό του Χριστό, και με τη δύναμή του αντιστάθηκε σε αποστόλους, σε χριστιανούς, γιατί δεν μπορούσαν να πιστέψουν παρά μόνο λίγο στο Θεό, πίστευαν μόνο για τους εαυτούς τους και όχι για τα αδέρφια τους, πίστευαν μόνο για τους λίγους του εκλεκτού έθνους, (για τους οποίους είχαν τον αρχαίο λόγο του Θεού), αλλά όμως δεν μπορούσαν να πιστέψουν για την πλειονότητα των εθνών, για τα εκατομμύρια των καρδιών που ο Χριστός είχε πλάσει με σκοπό να Τον αναζητήσουν και να Τον βρουν, - ‘Τα πάντα’, λέει ο απόστολος Παύλος, ‘τα πάντα πρέπει να τα κάνετε γνωστά στο θεό με προσευχές και ικεσίες και ευχαριστίες.’ Αναφερόμενοι σε αυτά τα πάντα, τίποτα δεν είναι πολύ μικρό. Και μόνο που κάτι μας προβληματίζει πρέπει να είναι αρκετό. Και βέβαια για τα πάντα, τίποτα δεν μπορεί να είναι πολύ μεγάλο. Όταν ο Υιός του Ανθρώπου έρθει και βρει υπερβολική πίστη πάνω στη γη, ας μας σφάξει μες στο έλεός Του. Εν τω μεταξύ θα ελπίζουμε και θα περιμένουμε.
Νομίζετε πως είναι μεγάλη πίστη να πιστεύει κανείς αυτά που είπε ο Θεός; Σε μένα μοιάζει, επαναλαμβάνω ολιγοπιστία. Και αν μείνει κανείς μόνο σ’ αυτό, είναι άξιος επιτίμησης. Το να πιστεύεις σε όσα δεν είπε είναι η πραγματική πίστη και ευλογία. Γιατί αυτό είναι το αποτέλεσμα του να πιστεύεις Εκείνον. Μπορείς να πιστέψεις στον ίδιο το Θεό; Πολλοί θα πουν πως ακόμα και το να πιστέψεις σε όσα είπε είναι πάνω από τις δυνάμεις τους. Αν όμως τους ρωτήσω γιατί; Δεν θα ναι άραγε η πραγματική απάντηση η εξής: "Γιατί δε είμαστε αρκετά σίγουροι ότι τα είπε"; Αν πιστεύατε στο Θεό θα βλέπατε πως είναι πολύ εύκολο να πιστεύετε τον Λόγο του. Δεν θα χρειαζόταν καν να αναρωτηθείτε αν ήταν πράγματι δικά του λόγια. Θα γνωρίζατε ότι είναι δικά του!
Ας τολμήσουμε κάτι λοιπόν. Ας μην μείνουμε για πάντα άπιστα παιδιά. Ας κρατάμε στο μυαλό μας τη σκέψη πως ο Κύριος, χωρίς να απορρίπτει εκείνους που επιμένουν να δουν πριν πιστέψουν, ευλογεί και προτιμά όσους δεν έχουν δει και παρόλα αυτά πιστεύουν. Αυτούς που τον εμπιστεύονται περισσότερο από την όρασή τους. Αυτούς που πιστεύουν χωρίς να δουν και χωρίς να ακούσουν! Αυτοί για τους οποίους το θαύμα δεν είναι ένα παραμύθι. Το μυστήριο δεν είναι παρωδία και η δόξα δεν είναι ένα ψέμα. Αυτοί είναι οι ευλογημένοι, και τους αρκεί να ρωτήσουν, "Ταιριάζει αυτό με τον Κύριό μου;" Ο μικρόκαρδος, μίζερος άνθρωπος που δεν μπορεί να εμπιστευτεί όπως τα παιδιά· είναι αυτός που υπενθυμίζει συνεχώς στον Θεό τις υποσχέσεις του! Αυτές οι υποσχέσεις είναι καλές στο να μας αποκαλύψουν την ποιότητα του Θεού. Αν αυτοί τους δίνουν αξία γιατί τις θεωρούν συμβόλαιο του Θεού που τους εξασφαλίζει, ας τις κρατήσουν μες στην σκληρή τους καρδιά. Προτιμούν το λόγο από το Πνεύμα. Χάρισμά τους!!
Έτσι εμείς θα μείνουμε με το "ασυμφώνητο έλεος του Θεού". Δεν επιθυμούμε τίποτα λιγότερο, και δεν ελπίζουμε τίποτα περισσότερο. Αυτό είναι το έλεος που βρίσκεται πάνω από μας, πέρα από τα βάθη μας, πέρα από τα όριά μας. Ξέρουμε σε ποιον πιστέψαμε, και ψάχνουμε για εκείνο που εισέρχεται στην καρδιά του ανθρώπου και την ίδια στιγμή παραμένει ασύλληπτο. Μπορούν οι σκέψεις του θεού να ξεπεραστούν από τις σκέψεις του ανθρώπου; Μήπως ο Θεός δίνει ότι του ζητήσει ο άνθρωπος; Μήπως ο θεός δημιουργεί με γνώμονα την φαντασία του ανθρώπου; Όχι! Ακόμα και αν φτάσουμε στο τέρμα των επιθυμιών μας. Ακόμα και αν τις αφήσουμε πίσω μας και φτάσουμε την κορυφή του φιλοδοξιών μας. Ακόμα και τότε θα δούμε τον Παράδεισο πιο ψηλά από τη Γη και τις σκέψεις του και τα έργα Του, πιο ψηλά από τα δικά μας.
Κύριε! Έλα και ζήσε μέσα σε όλο μας το είναι, όπως τις Κυριακές που είσαι μαζί μας. Μείνε μαζί μας και στα βάθη της καρδιάς μας. Δεν τολμάμε να σκεφτούμε πως εσύ δεν μπορείς ή δεν νοιάζεσαι. Πως μερικά πράγματα δεν είναι μόνο για σένα, πως για κάποιες ερωτήσεις δεν έχεις Εσύ τις απαντήσεις. Μήπως δεν είμαστε όλοι δικοί Σου; Ολοκληρωτικά δικοί Σου; Αυτά που κάποιος δεν τολμά να πει στον πιο αγαπητό του φίλο, εμείς τα εξομολογούμαστε σε Σένα. Προσφέρουμε τα ίδια μας τα πάθη σε Σένα και Σου λέμε: ‘Ορίστε, Κύριε! Νοιάσου μας γατί γι’ αυτό μας δημιούργησες.’ Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την ιστορία μας με τον να το σκάσουμε στην έρημο, ή με το να θάψουμε τα κεφάλια μας στην άμμο της λησμονιάς. Ούτε μπορούμε να ξεφύγουμε από την μετάνοια που προέρχεται από τον πόνο, ή τον λήθαργο της απελπισίας. Τα κρατάμε στα χέρια μας ως την ίδια τη ζωή μας και τρέχουμε πίσω Σου. Θριαμβευτική είναι η απάντηση που θα δώσεις σε κάθε αμφιβολία. Ίσως να μην είμαστε έτοιμοι να την κατανοήσουμε ακόμα, έστω και αν εσύ την φωνάξεις σε μας ‘με κάποιο θαυμαστό σου όργανο’. Όμως τουλάχιστον θα βρεις πίστη στη γη, Κύριε, αν έρθεις και ψάξεις τώρα. Θα βρεις την πίστη παιδιών που ζουν στην άγνοια μα συνάμα με ελπίδα, που έχουν επίγνωση της άγνοιάς τους και πιστεύουν πως εσύ είσαι η μόνη Γνώση.
Όσο για τα αδέρφια μας, που εμμένουν σε αυτό που ονομάζουν λόγο σου, νομίζοντας πως έτσι σε ευχαριστούν, είναι στα δικά σου άγια και ασφαλή χέρια. Σε Εσένα που μας έμαθες ότι όποιος θα πει λόγο εναντίον του Υιού του ανθρώπου, θα συγχωρηθεί, αλλά εκείνος που θα βλασφημήσει κατά του αγίου πνεύματος, δεν θα συγχωρεθεί.
George MacDonald 
