Mέσα σε κεχριμπάρι από τις Άλπεις, το αρχαιότερο διατηρημένο έντομο - Point of view

Εν τάχει

Mέσα σε κεχριμπάρι από τις Άλπεις, το αρχαιότερο διατηρημένο έντομο




Ουάσινγκτον

Πριν από περίπου 230 εκατομμύρια χρόνια, όταν όλη η ξηρά της Γης ήταν ακόμα ενωμένη σε μια ήπειρο, μια μύγα και δύο ακάρεα είχαν την ατυχία να παγιδευτούν σε ρετσίνι από προϊστορικά κωνοφόρα. Το τέλος τους όμως δεν ήταν άδοξο, αφού τώρα αναγνωρίστηκαν ως τα αρχαιότερα δείγματα στην ομάδα των αρθροπόδων -η οποία περιλαμβάνει τα έντομα, τα αραχνίδια και τα καρκινοειδή.

Τα πρώτα αρθρόποδα εμφανίστηκαν πριν από περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια και πολλά μέλη της ομάδας είναι γνωστά από απολιθώματα πολύ παλαιότερα από τα νέα δείγματα. Όμως τα απολιθώματα δεν περιέχουν τους πραγματικούς ιστούς του ζώου, είναι συμπιεσμένα από το βάρος των πετρωμάτων και συχνά δεν διατηρούν όλα τα μορφολογικά χαρακτηριστικά.

Αντίθετα, τα τρία αρθρόποδα που βρέθηκαν παγιδευμένα σε κεχριμπάρι από τις Άλπεις παραμένουν αναλλοίωτα από τις αρχές της Τριασσικής περιόδου.

«Στην Τριασσική περίοδο υπήρξε μια δραματική αλλαγή της πανίδας και της χλωρίδας, αφού ήταν μια μεταβατική περίοδος μετά μια από τις μεγαλύτερες μαζικές εξαφανίσεις ειδών, στα τέλη της Πέρμιας περιόδου» σχολιάζει ο Ντέιβιντ Γκριμάλντι, επικεφαλής των ερευνητών στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. «Είναι σημαντικό να μελετήσουμε αυτή την περίοδο προκειμένου να μάθουμε πώς εξελίχθηκε η ζωή» επισημαίνει.

Η ανακάλυψή του δημοσιεύεται στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS.

Οι ερευνητές εξέτασαν συνολικά 70.000 σταγόνες απολιθωμένου ρετσινιού από την περιοχή των Άλπεων στη βορειοανατολική Ιταλία, η οποία θεωρείται η κυριότερη πηγή κεχριμπαριού της Τριασσικής περιόδου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ήταν μια κοπιαστική δουλειά, καθώς τα πλάσματα που αναζητούσαν ήταν μικροσκοπικά. Το πρώτο από τα τρία αρθρόποδα ήταν μια μύγα μήκους ενός περίπου χιλιοστού. Ορισμένα τμήματά της έλειπαν, εμποδίζοντας το χαρακτηρισμό του είδους, σίγουρα όμως πρόκειται για το αρχαιότερο διατηρημένο έντομο που έχει βρεθεί ως σήμερα.

Είναι πράγματι ένα παράξενο έντομο, καθώς έφερε οκτώ πόδια αντί για έξι, όπως όλα τα σημερινά έντομα. Ασυνήθιστα ήταν και τα δύο άλλα πλάσματα, δύο μικροσκοπικά ακάρεα, τα οποία κατατάσσονται στην ομάδα των αραχνίδιων. Σε αντίθεση όμως με τις αράχνες, τους σκορπιούς και τα σημερινά ακάρεα, που έχουν οκτώ πόδια, τα δύο ακάρεα της Τριασσικής είχαν μόνο δύο ζεύγη ποδιών.

Τα στοματικά εξαρτήματα των παγιδευμένων ακάρεων δείχνουν ότι επρόκειτο για φυτοφάγα είδη. Σήμερα, σχεδόν όλα τα φυτοφάγα ακάρεα τρέφονται με ανθοφόρα φυτά της ομάδας των αγγειόσπερμα. Πριν από 250 εκατομμύρια χρόνια, όμως, τα αγγειόσπερμα φυτά δεν είχαν ακόμα εμφανιστεί. Όπως φαίνεται τα παγιδευμένα ακάρεα τρέφονταν με τα κωνοφόρα (γυμνόσπερμα) που κυριαρχούσαν τότε στον πλανήτη. Για κακή τους τύχη, τα κωνοφόρα παράγουν ρετσίνι, με το οποίο μπορούν ενίοτε να εκδικούνται τα ακάρεα. 


Και η εκδίκησή τους κρατά για πάντα.

Pages