Οι τροφικές δηλητηριάσεις, που συνήθως προκύπτουν από μόλυνση της τροφής με παθογόνους μικροοργανισμούς ή τοξίνες, δεν οφείλονται μόνο στην αλλοίωση μιας τροφής.
Πολλές φορές έχουν να κάνουν και με την κακή συντήρηση των τροφίμων (ψύξη, απόψυξη, προετοιμασία) αλλά και με το μαγείρεμά τους, αν δεν τηρούνται σωστά οι κανόνες υγιεινής.
Έτσι, ακόμα και τα πλέον αγνά προϊόντα μπορούν να προκαλέσουν κάποια μορφή τροφικής δηλητηρίασης. Από τα μικρόβια που ενοχοποιούνται για τις τροφικές δηλητηριάσεις τα πιο συνηθισμένα είναι τρία: σαλμονέλα, καμπυλοβακτηρίδιο και σταφυλόκκοκος.
Γενικά συμπτώματα
Τα σημεία μιας τροφικής δηλητηρίασης είναι γνωστά σε όλους, αν και ως ένα βαθμό εξαρτώνται και από το παθογόνο.
Στα κλασικά συμπτώματα περιλαμβάνονται έντονη εφίδρωση, ναυτία, εμετός, διάρροια και κοιλιακά άλγη ενώ επιπλέον μπορεί να εμφανιστούν αιμορραγικές προσμίξεις στις διαρροϊκές κενώσεις, πονοκέφαλος, πυρετός, αίσθημα αδυναμίας και αρθραλγίες.
Τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν εντός 30 λεπτών από τη βρώση της επιμολυσμένης τροφής αλλά συνήθως απαιτούνται μερικές ημέρες ή και εβδομάδες και διαρκούν μία ή δύο ημέρες αλλά μπορούν να φτάσουν και τις 10
Τι να κάνετε
Συνήθως για την αντιμετώπιση μιας τροφικής δηλητηρίασης δεν απαιτείται ειδική θεραπεία με φάρμακα, παρά μόνο δίαιτα για να σταματήσετε τη διάρροια.
Ο ασθενής πρέπει να πίνει πολλά υγρά, (εξαιρουμένου του γάλατος, των ποτών που περιέχουν καφεΐνη όπως τα αναψυκτικά και τα ενεργειακά ποτά αλλά και αποφυγή κατανάλωσης χυμών, και τσαγιού) προς αντικατάσταση των απολεσθέντων υγρών από τη διάρροια και τον εμετό, καθώς και κάποιο ηλεκτρολυτικό διάλυμα που θα πάρει από το στόμα (για τις πρώτες 12-14 ώρες), το οποίο διατίθεται στα φαρμακεία. Και αυτό γιατί η διάρροια, που σχεδόν πάντα συνοδεύει την τροφική δηλητηρίαση, μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση.
Εάν δεν είναι εύκολη η εύρεση ηλεκτρολυτικού διαλύματος ή σκόνης μπορείτε να παρασκευάσετε το δικό σας διάλυμα κατά της αφυδάτωσης, αναμειγνύοντας 1/2 κουταλάκι του τσαγιού αλάτι, 1/2 κουταλάκι σόδα μαγειρέματος, 2 κουταλιές της σούπας ζάχαρη, 1/4 κουταλάκι χλωριούχο κάλιο και 1 λίτρο εμφιαλωμένο νερό.
Ο ασθενής πρέπει να αποφύγει τη λήψη στέρεων τροφών, μέχρι την πλήρη αποδρομή της διάρροιας καθώς και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία μπορούν να επιδεινώσουν τη διάρροια (οφειλόμενη σε προσωρινή δυσανεξία στη λακτόζη).
Πρέπει να ακολουθήσει ήπια δίαιτα με περιορισμό των λιπών και των φυτικών ινών δηλαδή τα λιπαρά τρόφιμα (τηγανιτά) και τα τρόφιμα με πολλές φυτικές ίνες όπως λαχανικά και φρούτα που επιβαρύνουν την εντερική λειτουργία Συνιστάται ήπια δίαιτα, αλλά προσοχή - όχι απαραιτήτως φτωχή σε θερμίδες. Ένα παράδειγμα ήπιας δίαιτας είναι οι σούπες με βάση το ρύζι, τα ζυμαρικά και το κοτόπουλο.
Τα αντιδιαρροϊκά φάρμακα δεν συνιστώνται αλλά αν είναι απαραίτητη η λήψη τους πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεται η κατάχρηση. Τα αντιβιοτικά σπανίως ενδείκνυνται καθώς η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών γρήγορα αυτοϊάται.
Μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, βαριές ή σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, αποφασίζεται η χορήγησή τους από τον υπεύθυνο ιατρό αφού συνήθως έχει προηγηθεί καλλιέργεια κοπράνων για να ταυτοποιηθεί το ένοχο μικρόβιο. Μερικές ομάδες πληθυσμού απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, κυρίως για να προληφθεί ο κίνδυνος αφυδάτωσης.
Πότε χρειάζεται να δείτε γιατρό επειγόντως;
Κατά κανόνα, οι τροφικές δηλητηριάσεις δεν οδηγούν σε επιπλοκές. Ωστόσο, χρειάζεται να απευθυνθείτε χωρίς καθυστέρηση στο γιατρό ή στο νοσοκομείο αν ο ασθενής παρουσιάσει:
- -Στεγνά χείλη και μάτια με μαύρους κύκλους.
- -Ανορεξία που επιμένει.
- -Αίμα στις κενώσεις.
- -Ξαφνική αδυναμία που συνοδεύεται από μούδιασμα, δύσπνοια ή παραισθήσεις.
- -Διάρροια που συνοδεύεται από πυρετό για περισσότερες από 24 ώρες.
- -Έντονους πόνους στην κοιλιά που διαρκούν πάνω από 2 ώρες και συνοδεύονται από εμετούς.
Συμπερασματικά
Η τροφική δηλητηρίαση κρατάει μόνο λίγες μέρες, αλλά τα συμπτώματα είναι έντονα και ταλαιπωρούν τον ασθενή, όποτε ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι πάντα η πρόληψη και η προσοχή κατά την κατανάλωση της τροφής!
