Τα στοιχεία της Αμερικανικής Οπτομετρικής Εταιρείας (AOA) είναι αποκαλυπτικά... τουλάχιστον ο ένας στους δύο εργαζόμενους μπροστά σε οθόνη, εκδηλώνει κάποιο πρόβλημα με (ή σχετιζόμενο με) τα μάτια του. Τα πιο συχνά τέτοιου είδους προβλήματα είναι η κούραση των ματιών, ο πονοκέφαλος, η θολωμένη όραση και ο πόνος στον αυχένα ή στους ώμους.
Με το 31% των ατόμων ηλικίας άνω των 18 ετών να αφιερώνουν ήδη τουλάχιστον πέντε ώρες την ημέρα μπροστά σε ένα κομπιούτερ, tablet ή smartphone, τα συμπτώματα αυτά πιθανότατα θα καθίστανται ολοένα πιο συχνά, σύμφωνα με την εφημερίδα «NewYork Times». Σε γενικές γραμμές τα προβλήματα αυτά είναι παροδικά και υποχωρούν στο τέλος της ημέρας, όταν σταματήσειη εργασία μπροστά σε μία οθόνη.
Ωστόσο, μερικοί εργαζόμενοι εκδηλώνουν επίμονα διαταραγμένη ή μειωμένη οπτική ικανότητα – όπως η θολωμένη μακρινή όραση, που επιμένει και μετά το πέρας της εργασίας. Εάν δεν αντιμετωπιστεί η αιτία αυτών των προβλημάτων, θα εξακολουθήσουν να υφίστανται και ίσως να επιδεινώνονται. Το πρόβλημα με την εργασία μπροστά σε μία οθόνη είναι διπλό λέει ο οπτομέτρης δρ Γκάρι Χάιτινγκ, διευθυντής σύνταξης στο AllAboutVision.com, μία ιστοσελίδα για καταναλωτές αφιερωμένη στην όραση. «Όταν χρησιμοποιούμε έναν υπολογιστή, τα μάτια μας δεν πρέπει να είναι μόνον εστιασμένα, αλλά και να συγκλίνουν επαρκώς για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όταν λοιπόν ένας άνθρωπος αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα όρασης και φοράει τα συνηθισμένα του γυαλιά, αυτά δεν τον βοηθούν να εστιάζουν σωστά».
Η έλλειψη αυτή έχει ως συνέπεια να κουράζονται τα μάτια και να θολώνει η όραση, προσθέτει. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι μπροστά σε μία οθόνη βλεφαρίζουν λιγότερο συχνά απ’ ό,τι όταν κάνουν οτιδήποτε άλλο – και αυτό έχει ως συνέπεια να ξηραίνονται τα μάτια. Μελέτες έχουν δείξει πως όταν γράφουμε ή διαβάζουμε σε οθόνες, βλεφαρίζουμε πέντε φορές λιγότερο από το φυσιολογικό.
Αν και το οπτικό σύνδρομο υπολογιστών αρχικά αφορούσε μόνον τους εργαζόμενους γραφείου, η δημοτικότητα των κινητών συσκευών έχει αρχίσει να καταπονεί εξίσου τα μάτια, κατά τον δρα Τζέιμς Ε. Σίντι, διευθυντή του Ιδρύματος Οπτικών Επιδόσεων του Πανεπιστημίου Πασίφικ, στο Όρεγκον.
Τι να κάνετε Για να αποφύγετε την καταπόνηση των ματιών σας όταν χρησιμοποιείτε επίμονα κινητές συσκευές ή κομπιούτερ, ο Αναστάσιος Κανελλόπουλος, χειρουργός-οφθαλμίατρος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, συνιστά τα εξής:
* Μεγαλώστε τα fonts του υπολογιστή σας
* Να γράφετε με μεγάλη γραμματοσειρά και χωρίς φόντο (ο πιο «φιλικός» συνδυασμός για τα μάτια είναι τα μαύρα γράμματα σε λευκό φόντο).
* Να μην διαβάζετε τα πάντα στην οθόνη, αλλά όποτε έχετε τη δυνατότητα να τυπώνετε τα κείμενά σας
* Να χρησιμοποιείτε τον κανόνα 20-20-20: για κάθε 20 συνεχόμενα λεπτά που θα γράφετε ή θα διαβάζετε στην οθόνη, να κάνετε διάλειμμα 20 δευτερολέπτων, στη διάρκεια του οποίου θα κοιτάζετε κάτι που βρίσκεται πιο μακριά από τα 20 πόδια (6 μέτρα) απόσταση. «Αυτό δίνει στα μάτια την ευκαιρία να ξεκουράζονται», λέει ο κ. Κανελλόπουλος. «Είναι το αντίστοιχο με τις διατάσεις (στρέτσινγκ) των μυών».
* Προσέξτε τον φωτισμό.
Η καταπόνηση συχνά σχετίζεται με το πολύ δυνατό φως, είτε αυτό είναι φυσικό (ήλιος) είτε τεχνητό (λάμπες). Όταν χρησιμοποιούμε κομπιούτερ, ο φωτισμός πρέπει να είναι ο μισός από αυτόν που τυπικά υπάρχει στα περισσότερα γραφεία – και βεβαίως να μην «χτυπάει» την οθόνη του κομπιούτερ αλλά ει δυνατόν να «έρχεται» από το πλάι και από το πάτωμα (πολλοί χρήστες διαπιστώνουν ότι τα συμπτώματά τους στα μάτια βελτιώνονται όταν δεν έχουν φως πάνω απ’ το κεφάλι τους).
* Περιορίστε την αντανάκλαση.
Η αντανάκλαση του φωτός στους τοίχους και στις λείες επιφάνειες, καθώς και στην οθόνη του υπολογιστή, επίσης κουράζει τα μάτια. Εξετάστε το ενδεχόμενο να επενδύσετε σε οθόνη που δεν αντανακλά το φως και, ει δυνατόν, να βάψετε τους λευκούς τοίχους με ένα πιο σκούρο και ματ χρώμα.
* Αναβαθμίστε τον εξοπλισμό σας.
Αν δεν το έχετε ήδη κάνει, αλλάξτε τις παλαιού τύπου CRT οθόνες με LCD, σαν κι αυτές που υπάρχουν στα λάπτοπ.
* Να βλεφαρίζετε συχνά.
Φροντίστε κάθε 20 λεπτά να βλεφαρίζετε με αργό ρυθμό 10 φορές, ώστε να υγραίνονται τα μάτια σας. Τα γυαλιά Αν όλ’ αυτά αποτύχουν, η λύση μπορεί να είναι ειδικά γυαλιά που διευκολύνουν την εστίαση των ματιών στην οθόνη του υπολογιστή, σύμφωνα με την Αμερικανική Οπτομετρική Εταιρεία.
Για τα άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών που δεν έχουν ακόμα πρεσβυωπία, συνιστώνται συνήθως μονοεστιακά γυαλιά, ενώ για τους μεγαλύτερους που έχουν πρεσβυωπία συνιστώνται διπλοεστιακά ή πολυεστιακά γυαλιά (χωρίς γραμμή), αναλόγως με τις ανάγκες του χρήστη τους, κατά τον δρα Χάιτινγκ. Τα διπλοεστιακά γυαλιά μπορεί να έχουν στο πάνω μέρος μεγαλύτερη από τη συνήθη ζώνη για διάβασμα, ώστε να μην ανεβοκατεβάζετε το κεφάλι σας απ’ το πληκτρολόγιο στην οθόνη όταν γράφετε.
Αντισταθείτε στον πειρασμό να αγοράσετε μόνοι σας από το εμπόριο «γυαλιά για διάβασμα», προσθέτει. Χρειάζεστε γυαλιά ειδικά προσαρμοσμένα στα μάτια σας, τα οποία θα είναι μόνο για την δουλειά στον υπολογιστή. Και αυτό, διότι συνήθως θολώνουν ή περιορίζουν την μακρινή όραση και έτσι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά την οδήγηση ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα που απαιτεί καλή μακρινή όραση.
Και κάτι τελευταίο: μην ξεχνάτε τον οφθαλμίατρο. Σύμφωνα με το Εθνικό ίδρυμα Επαγγελματικής Ασφάλειας & Υγείας (NIOSH) των ΗΠΑ, οι εργαζόμενοι σε κομπιούτερ πρέπει να πηγαίνουν μία φορά τον χρόνο για έλεγχο των ματιών τους – και ασφαλώς να αναφέρουν επίμονα ότι αφιερώνουν πολλές ώρες γράφοντας σε μία οθόνη.
ΠΗΓΗ
