-Πόσο θα πρέπει να γεράσει κανείς για να ‘χει αληθινά αποθαυμάσει, να μην του έχει ξεφύγει τίποτα από τα του κόσμου τούτου· πόσα ακόμη δεν υποτιμούμε, παραβλέπουμε, παραγνωρίζουμε. Θεέ μου, πόσες ευκαιρίες και πόσα παραδείγματα για να γίνουμε κάτι… – και απέναντι σ’ όλα αυτά πόση νωθρότητα, πολυδιάσπαση κι αδυναμία θέλησης εκ μέρους μας.
– Η υπαρξιακή κοσμοθεωρία μου στην οποία, βασιζω την κλινική μου δουλειά, ασπάζεται τον ορθολογισμό, απέχει από τις υπερφυσικές πίστεις και υποστηρίζει ότι η Ζωή γενικά, και η δική μας, ανθρώπινη ειδικά, είναι αποτέλεσμα τυχαίων γεγονότων. Ότι παρόλο που λαχταράμε να διατηρηθούμε στην ύπαρξη μας, είμαστε πεπερασμένα όντα. Ότι βρισκόμαστε πεταμένοι σ’ αυτή την ύπαρξη μόνοι, χωρίς προκαθορισμένη δομή ζωής ή πεπρωμένο. Ότι ο καθένας μας πρέπει ν’ αποφασίσει πως να ζήσει όσο γίνεται πληρέστερα, πιο ευτυχισμένα, πιο ηθικά και πιο ουσιαστικά.– Η υπαρξιακή μέθοδος είναι μια από πολλές ψυχοθεραπευτικές μεθόδους – κι όλες έχουν τον ίδιο λόγο ύπαρξης – να διακονήσουν την ανθρώπινη απόγνωση. Η υπαρξιακή ψυχοθεραπευτική θέση δηλώνει ότι αυτό που μας προκαλεί σύγχυση δεν πηγάζει μόνο από το βιολογικό μας γενετικό υπόστρωμα (ψυχοφαρμακολογικό μοντέλο), δεν πηγάζει μόνο από τη πάλη μας, με απωθημένες, ενστικτικές ορμές (Φροϋδική θέση), δεν πηγάζει μόνο από τους σημαντικούς ενηλίκους που έχουμε ενδοβάλλει, οι οποίοι ενδέχεται να ήταν άστοργοι, χωρίς αγάπη, νευρωτικοί (θεωρία των αντικειμενοτρόπων σχέσεων), δεν πηγάζει μόνο από κάποιους διαταραγμένους τρόπους σκέψης (γνωσιακή συμπεριφορική θέση), ούτε μόνο από θραύσματα λησμονημένων τραυματικών μνημών ή από τρέχουσες κρίσεις ζωής που αφορούν την καριέρα μας ή τη σχέση μας με σημαντικούς άλλους, αλλά και από μια κατά πρόσωπο συνάντηση με την ύπαρξή μας.– Κάθε επιλογή μας είναι μια, αφυπνιστική εμπειρία. Εμπεριέχει μια παραίτηση από κάτι και κάθε παραίτηση μάς κάνει να συνειδητοποιούμε τα όρια και τη παροδικότητα μας.
– Έχω μάθει ότι στην πορεία της ζωής μας και φεύγουμε και μας αφήνουν και αφήνουμε πολλά απ’ ότι αγαπάμε. Η απώλεια είναι η τιμή που πληρώνουμε για να ζούμε. Είναι επίσης μια σημαντική πηγή της ανάπτυξής μας και του κέρδους μας. Φτιάχνοντας τον δρόμο μας από τη γέννηση έως τον θάνατο, αναπόφευκτα πρέπει να προχωρήσουμε παρά την οδύνη της αέναης εγκατάλειψης λατρεμένων κομματιών μας. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις αναγκαίες μας απώλειες. Πρέπει να κατανοήσουμε πως αυτές οι απώλειες συνδέονται με τα οφέλη μας. Διότι μόνο αφήνοντας την θολών ορίων ευδαιμονία της ενότητας μάνας-βρέφους, γινόμαστε ένας συνειδητός, μοναδικός και διαχωρισμένος εαυτός, ο οποίος ανταλλάσσει την ψευδαίσθηση τού απόλυτου ασφαλούς καταφυγίου του για τα θριαμβευτικά άγχη του μοναχικού αναστήματος. Και υποκλινόμενοι στο απαγορευμένο και το αδύνατο, γινόμαστε ένας ηθικός, υπεύθυνος, ενήλικας εαυτός, που ανακαλύπτει – εντός των ορίων που επιβάλλει η αναγκαιότητα – την ελευθερία και επιλογές του. Και εγκαταλείποντας τις απίθανες προσδοκίες μας, γινόμαστε ένας τρυφερά συνδεδεμένος εαυτός, που αποκηρύσσει εξιδανικευμένα οράματα τέλειας φιλίας, γάμου, παιδιών κ.ά. για τις γλυκές ατέλειες πολύ ανθρώπινων σχέσεων. Και στην αντιμετώπιση των ασταμάτητων απωλειών μας από τον Χρόνο και τον Θάνατο, γινόμαστε ένας εαυτός που θρηνεί και προσαρμόζεται και ανακαλύπτει σε κάθε στάδιο, μέχρι τελικής ανάσας, ευκαιρίες για δημιουργικές μεταμορφώσεις!
– Η Τέχνη [ή Ζωή] δεν είναι το ξεδιάλεγμα των ωραιότερων στοιχείων του κόσμου αλλά η αυτόματη, άκοπη, μεταμόρφωση του σε κάτι υπέροχο. Ο θαυμασμός με τον οποίο ορμά στα πράγματα (όλα ανεξαιρέτως) οφείλει να είναι τόσο ασυγκράτητος, τόσο δυνατός, τόσο φωτεινός, που το αντικείμενο να μη έχει το χρόνο να συνειδητοποιήσει την ασχήμια ή την αθλιότητά του. Ακόμη και μες στο τρομερότερο πράγμα δεν υπάρχει τίποτε τόσο απωθητικό και αρνητικό που να μην μπορεί η πολλαπλή δράση της καλλιτεχνικής [και φιλοσοφικής προσθέτω] δεξιοτεχνίας να το αφήσει πίσω της προικίζοντάς το με ένα γερό, θετικό πλεόνασμα, μεταμορφώνοντάς το σε κάτι δηλωτικό της Ύπαρξης, γεμάτο θέληση για ζωή: σε άγγελο.
– Αυτή η οριστική, ελεύθερη κατάφαση του κόσμου μεταφέρει την καρδιά σ’ ένα άλλο επίπεδο εμπειρίας. Τα εκλογικά της σφαιρίδια δεν φέρουν πια τις ενδείξεις ευτυχία – δυστυχία, οι πόλοι της δεν λέγονται ζωή – θάνατος. Μέτρο της δεν είναι η απόσταση μεταξύ των Αντιθέσεων. (…) Τέχνη [η Ζωή] είναι το πάθος για το Όλο. Το αποτέλεσμα της; Ή αταραξία και η ισορροπία της πληρότητας.– Η Φύση, τα πράγματα που μας, περιβάλλουν και που τα χρησιμοποιούμε, ανήκουν στο προσωρινό και το εύθραυστο· όσο όμως βρισκόμαστε εδώ αυτά είναι η δική μας, περιουσία, κι αυτά είναι οι φίλοι μας, αυτά μοιράζονται την ανάγκη μας και τη χαρά μας, όπως υπήρξαν και στο παρελθόν οι έμπιστοι των προγόνων μας. Οφείλουμε λοιπόν να μην τα κακομεταχειριζομαστε ή ταπεινωνουμε αλλά για χάρη ακριβώς αυτής της προσωρινοτητας, που τη μοιράζονται μαζί μας να τα κατανοήσουμε… και να τα μεταμορφωσουμε. Ναι, διότι δικό μας καθήκον είναι να, εγχαραξουμε τη προσωρινή κι εύθραυστη τουτη γη τόσο βαθιά, με τόσο πόνο και τόσο πάθος μέσα μας, ώστε η ουσία, της να αναστηθεί και πάλι μέσα μας “αόρατη”. Είμαστε οι μέλισσες του αοράτου. Αέναα συλλέγουμε το μέλι του ορατού, για να το συσσωρεύσουμε στη μεγάλη χρυσή κυψέλη του αόρατου.
Επειδή θεωρούμε όλοι μας ότι η επιδίωξη της Παιδείας, Νοήματος, Αλήθειας, της Ευδαιμονίας και τελεσίδικα μιας Επικούρειας Αταραξίας είναι σημαντική και απαραίτητη σε καθημερινή βάση. Κι εγώ προσωπικά θεωρώ την ουσιαστική ψυχοθεραπεία απαραίτητα ως ένα είδος πρακτικής φιλοσοφίας. (Αλλιώς πολύ περιορισμένη υπαρξιακά και στην μακροπρόθεσμη χρησιμότητά της.) Το facebook ως σύγχρονο “μέσο” μας έφερε σ’ επικοινωνία.Και η σημερινή βραδιά κυοφόρησε φιλοσοφική και ψυχοθεραπευτική ουσία! Μακάρι σε περισσότερα μέρη της ταχέως οπισθοδρομούσας πολιτισμικά και μορφωτικά (γιατί άλλο πράγμα η τεχνική δήθεν “εκπαίδευσή” μας για εισαγωγή σε σχολές ή τα προεπιστημονικά θεολογικά δόγματα άλλων στείρων εποχών) χώρας μας να ξαναρχίσουν οι πολίτες μας να φιλοσοφούν ουσιαστικά – από τα σχολεία. Αισιοδοξούμε… Κινήσεις κι επανεκκινήσεις γίνονται.