ΘΑ ΕΛΕΓΕ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΙ Ο ΚΥΝΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΧΕΙ καμία σχέση με τον έρωτα. Κι όμως, ένας οπαδός αυτής της τόσο σκληρής φιλοσοφίας, ο Κράτης, είναι ο ήρωας ενός από τα λίγα ειδύλλια της αρχαιότητας που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας.
Παρακολουθώντας σε παράσταση τραγωδίας τον βασιλιά Τήλεφο* να κυκλοφορεί ελεεινός και τρισάθλιος με το καλαθάκι στο χέρι, ο Κράτης έγινε οπαδός της κυνικής φιλοσοφίας -έτσι γράφει γι’ αυτόν ο Αντισθένης στο βιβλίο του Διαδοχές.
Πούλησε τα υπάρχοντά του -ήταν από αριστοκρατικό σπίτι -, μάζεψε γύρω στα διακόσια τάλαντα και τα μοίρασε στους συμπολίτες του. (…)
Μια κοπέλα, η Ιππαρχία, αδελφή του κυνικού Μητροκλή (κι οι δυο ήσαν από τη Μαρώνεια), γοητεύτηκε κι αυτή από τα γράμματα. Ερωτεύτηκε τον Κράτη, τον τρόπο ζωής του και τη διδασκαλία του, και δεν είχε μάτια να κοιτάξει άλλους υποψήφιους μνηστήρες, οσοδήποτε πλούσιους, ωραίους ή ευγενείς. Γι’ αυτήν ο Κράτης ήταν το παν. Και μάλιστα απείλησε τους γονείς της ότι θα αυτοκτονούσε αν δεν την έδιναν σ’ αυτόν.
Οι γονείς της παρακάλεσαν τον Κράτη να της αλλάξει μυαλά’ εκείνος έκανε τα πάντα, αλλά μη μπορώντας να την μεταπείσει, σηκώθηκε, μάζεψε ότι υπάρχοντα είχε, τα ακούμπησε μπρος της και είπε: «Να ο γαμπρός, να κι η περιουσία του. Σκέψου και πάρε απόφαση. Γιατί δεν θα μπορέσεις να γίνεις συντρόφισσά μου αν δεν μοιραστείς μαζί μου αυτήν την κατάσταση».
Η κοπέλα έκανε την επιλογή της, φόρεσε τα ίδια ρούχα με τον άντρα της, βρισκόταν ”μαζί του στις δημόσιες εμφανίσεις και πήγαινε μαζί του στα δείπνα. (…) Και όταν ο Θεόδωρος (ο επονομαζόμενος ’Αθεος), γυρνώντας προς το μέρος της είπε,
Ετούτη είναι που παράτησε τον αργαλειό;
«Εγώ είμαι Θεόδωρε», του λέει. «Μήπως σου φαίνεται πως ήταν λάθος η απόφασή μου να αφιερώσω στην παιδεία το χρόνο που θα σπαταλούσα πλάι στον αργαλειό;» Αυτά και μυριάδες άλλα αποδίδονται στη φιλόσοφο.
Αναφέρεται και ένα βιβλίο του Κράτη με τίτλο Επιστολές, στο οποίο εκφράζονται εξαίρετες φιλοσοφικές απόψεις, στο ύφος του Πλάτωνα. Έχει γράψει και τραγωδίες μεγαλόπρεπου φιλοσοφικού χαρακτήρα. Ένα μικρό δείγμα γραφής του είναι το παρακάτω:
Πατρίδα μου δεν είναι ένας πύργος ή μια στέγη αλλά η γης ολάκαιρη είναι πόλη μου και σπιτικό μου είμαι έτοιμος να ζήσω κοντά σας.
Πέθανε σε μεγάλη ηλικία και τάφηκε στη Βοιωτία.
(Λ.Λ. VI 87, 97-98).
* σ.τ.μ.: Μυθικός βασιλιάς που κυκλοφορούσε μεταμφιεσμένος σε ζητιάνο.
Από το βιβλίο «Η αποστολή της Ελλάδας» του sir Richard Livingstone . Εκδόσεις: Θύραθεν. Πρόλογος – Μετάφραση Γ. Αβραμίδης
